جهان بیمه

آشنایی با قوانین و مقررات بیمه های بازرگانی

 به روز شده در1392/9/1

تدوین : مختار مختاری

مرکز آموزش و توسعه بیمه ایران

2

به نام آنکه جان را فکرت آموخت

فهرست مطالب

عنوان صفحه

قانون بیمه 5

معاملات بیمه 5

فسخ و بطلان 6

مسئولیت بیمه گر 8

قانون تأسیس بیمه مرکز ی ایران و بیمه گری 11

بخش اول - تأسیس بیمه مرکز ی ایران 11

قسمت اول - تشکیل و موضوع 11

قسمت دوم - وظایف و اختیارات 11

قسمت سوم - ارکان بیمه مرکزی ایران 12

فصل اول- مجمع عمومی 12

فصل دوم - شورای عالی بیمه 13

فصل سوم - هیأت عامل 15

فصل چهارم - بازرسان 15

قسمت چهارم - مقررات مختلف 16

بخش دوم - بیمه گرى 17

قسمت اول - مؤسسات بیمه 17

فصل اول - کلیات 17

فصل دوم - صدور پروانه 18

فصل سوم - ابطال پروانه 19

فصل چهارم – مقررات مربوط به موسسات بیمه خارجی 20

قسمت دوم - انحلال و ورشکستگى 21

3

قسمت سوم - انتقال عملیات و ادغام 21

قسمت چهارم - مقررات مختلف 22

لایحه قانونی ملی شدن موسسات بیمه و مؤسسات اعتباری 26

قانون اداره امور شرکتهای بیمه 27

اساسنامه شرکتهای بیمه 29

فصل اول - کلیات 29

فصل دوم – ارکان شرکت 30

فصل سوم – مقررات مالی 35

فصل چهارم – مقررات مختلف 35

قانون مسئولیت مدنی 38

قانون تاسیس موسسات بیمه غیر دولتی 41

آیین نامه ضوابط تأسیس مؤسسات بیمه غیردولتی 42

حداقل سرمایه مؤسسات بیمه غیردولتی 48

آیین نامه تاسیس ، فعالیت و انحلال دفاتر ارتباطی مؤسسات بیمه و مؤسسات کارگزاری بیمه

خارجی در جمهوری اسلامی ایران

49

قانون اصلاح قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری- صنعتی جمهوری اسلامی ایران 50

مقررات تأسیس و فعالیت مؤسسات بیمه در مناطق آزاد تجاری - صنعتی جمهوری اسلامی 51

فصل اول ‐ تعاریف 51

فصل دوم ‐ تأسیس 52

فصل سوم ‐ مجوز ثبت و پروانه فعالیت 54

فصل چهارم ‐ لغو پروانه و محدود نمودن فعالیت 55

فصل پنجم ‐ نحوه فعالیت 56

فصل ششم ‐ نظارت 57

فصل هفتم ‐ سایر مقررات 58

قانون عضویت دولت جمهوری اسلامی ایران در سازمانها و مجامع بین المللی 60

4

قانون اجازه عضویت بیمه مرکزی ایران در اتحادیه نظارت کنندگان بر شرکت های بیمه در

کشورهای درحال توسعه

62

قانون عضویت بیمه مرکزی ایران در شرکت بیمه اتکایی آسیا 63

بخشنامه ضوابط تدوین و عرضه محصولات بیمه ای جدید 64

خسارت بازیافتی 66

5

قانون بیمه

1316 مجلس شورای اسلامی /2/ مصوب جلسه مورخ 7

معاملات بیمه

ماده 1- بیمه عقدی است که به موجب آن یک طرف تعهد می کند در ازاء پرداخت وجه یا وجوهی از طرف

دیگر در صورت وقوع یا بروز حادثه خسارت وارده بر او را جبران نموده یا وجه معینی بپردازد .

متعهد را بیمه گر طرف تعهد را بیمه گذار وجهی را که بیمه گذار به بیمه گر می پردازد حق بیمه و آنچه را که

بیمه می شود موضوع بیمه نامند .

ماده 2- عقد بیمه و شرایط آن باید به موجب سند کتبی باشد و سند مزبور موسوم به بیمه نامه خواهد بود.

ماده 3- در بیمه نامه باید امور ذیل بطور صریح قید شود:

1. تاریخ انعقاد قرارداد

2. اسم بیمه گر و بیمه گذار

3. موضوع بیمه

4. حادثه یا خطری که عقد بیمه به مناسبت آن بعمل آمده است

5. ابتدا و انتهای بیمه

6. حق بیمه

7. میزان تعهد بیمه گر درصورت وقوع حادثه

ماده 4- موضوع بیمه ممکن است مال باشد اعم از عین یا منفعت یا هر حق مالی یا هر نوع مسئولیت حقوقی

مشروط بر اینکه بیمه گذار نسبت به بقاء آنچه بیمه می دهد ذی نفع باشد و همچنین ممکن است بیمه برای

حادثه یا خطری باشد که از وقوع آن بیمه گذار متضرر می گردد.

ماده 5- بیمه گذار ممکن است اصیل باشد یا به یکی از عناوین قانونی نمایندگی صاحب مال یا شخص ذینفع

را داشته یا مسئولیت حفظ آن را از طرف صاحب مال داشته باشد.

ماده 6- هرکس بیمه می دهد بیمه متعلق به خود اوست مگر آنکه در بیمه نامه تصریح شده باشد که مربوط به

دیگری است لیکن در بیمه حمل و نقل ممکن است بیمه نامه بدون ذکر اسم ( بنام حامل ) تنظیم شود.

6

ماده 7- طلبکار می تواند مالی را که در نزد او وثیقه یا رهن است بیمه دهد دراین صورت هرگاه حادثه ای

نسبت به مال مزوبور رخ دهد از خساراتی که بیمه گر باید بپردازد تا میزان آنچه را که بیمه گذار در تاریخ

موقوع حادثه طلبکار است به شخص او و بقیه به صاحب مال تعلق خواهد گرفت.

ماده 8- در صورتی که مالی بیمه شده باشد در مدتی که بیمه باقیست نمی توان همان مال را به نفع همان

شخص و از همان خطر مجددا بیمه نمود.

ماده 9- در صورتی که مالی به کمتر از قیمت بیمه شده باشد نسبت به بقیه قیمت می توان آنرا بیمه نمود دراین

صورت هریک از بیمه گران به نسبت مبلغی از مال که بیمه کرده است مسوول خواهد بود

ماده 10 - درصورتی که مالی به کمتر از قیمت واقعی بیمه شده باشد بیمه گر فقط به تناسب مبلغی که بیمه

کرده است با قیمت واقعی مال مسوول خسارت خواهد بود.

فسخ و بطلان

ماده 11 - چنانچه بیمه گذار یا نماینده او با قصد تقلب مالی را اضافه برقیمت عادله در موقع عقد قرارداد بیمه

داده باشد عقد بیمه باطل و حق بیمه دریافتی قابل استرداد نیست .

ماده 12 - هرگاه بیمه گذار عمدا از اظهار مطالبی خودداری کند یا عمدا اظهارات کاذبه بنماید و مطالب اظهار

نشده یا اظهارات کاذبه طوری باشد که موضوع خطر را تغییر داده یا از اهمیت آن در نظر بیمه گر بکاهد عقد

بیمه باطل خواهد بود حتی اگر مراتب مذکوره تاثیری در وقوع حادثه نداشته باشد. دراین صورت نه فقط

وجوهی که بیمه گذار پرداخته است قابل استرداد نیست بلکه بیمه گر حق دارد اقساط بیمه را که تا آن تاریخ

عقب افتاده است نیز از بیمه گذار مطالبه کند.

ماده 13 - اگر خودداری از اظهار مطالبی یا اظهارات خلاف واقع از روی عمد نباشد عقد بیمه باطل نمی شود

– دراین صورت هرگاه مطالب اظهار نشده یا اظهار خلاف واقع قبل از وقوع حادثه معلوم شود بیمه گر حق

دارد یا اضافه حق بیمه را از بیمه گذار درصورت رضایت او دریافت داشته قرارداد را ابقاء کند و یا قرارداد بیمه

را فسخ کند – درصورت فسخ بیمه گر باید مراتب را به موجب اظهار نامه یا نامه سفارشی دو قبضه به بیمه

گذاراطلاع دهد اثر فسخ ده روز پس از ابلاغ مراتب به بیمه گذار شروع می شود و بیمه گر باید اضافه حق بیمه

دریافتی تا تاریخ فسخ را به بیمه گذار مسترد دارد.

درصورتی که مطالب اظهار نشده یا اظهار خلاف واقع بعد از وقوع حادثه معلوم شود خسارت به نسبت وجه

بیمه پرداختی و وجهی که بایستی درصورت اظهار خطر بطور کامل و واقع پرداخته شده باشد تقلیل خواهد

یافت.

7

ماده 14 - بیمه گر مسوول خسارات ناشیه از تقصیر بیمه گذار یا نمایندگان او نخواهد بود.

ماده 15 - بیمه گذار باید برای جلوگیری از خسارت مراقبتی را که عادتا هرکس از مال خود می نماید نسبت به

موضوع بیمه نیز بنماید و در صورت نزدیک شدن حادثه یا وقوع آن اقداماتی را که برای جلوگیری از سرایت و

توسعه خسارت لازم است بعمل آورد . اولین زمان امکان و منتهی در ظرف پنج روز از تاریخ اطلاع خود از

وقوع حادثه بیمه گر را مطلع سازد والا بیمه گر مسوول نخواهد بود مگر آنکه بیمه گذار ثابت کند که بواسطه

حوادثی که خارج از اختیار او بوده است اطلاع به بیمه گر در مدت مقرر برای او مقدور نبوده است .

مخارجی که بیمه گذار برای جلوگیری از توسعه خسارت می نماید بر فرض که منتج به نتیجه نشود بعهده بیمه

گر خواهد بود ولی هر گاه بین طرفین در موضوع لزوم مخارج مزبوره یا تناسب آن با موضوع بیمه اختلافی

ایجاد شود حل اختلاف به حکم یا محکمه رجوع می شود.

ماده 16 - هرگاه بیمه گذار در نتیجه عمل خود خطری را که به مناسبت آن بیمه منعقد شده است تشدید کند یا

یکی از کیفیات آن بیمه منعقد شده است تشدید کند یا یکی از کیفیات یا وضعیت موضوع بیمه را بطوری تغییر

دهد که اگر وضعیت مزبور قبل از قرارداد موجود بود بیمه گر حاضر برای انعقاد قرارداد با شرایط مذکوره در

قرارداد نمی گشت باید بیمه گر را بلافاصله از آن مستحضر کند – اگر تشدید خطر یا تغییر وضعیت موضوع

بیمه در نتیجه عمل بیمه گذار نباشد مشارالیه باید مراتب را در ظرف ده روز از تاریخ اطلاع خود رسما به بیمه

گر اعلام کند . در هر دو مورد مذکور در فوق بیمه گر حق دارد اضافه حق بیمه را معین نموده به بیمه گذار

پیشنهاد کند و در صورتی که بیمه گذار حاضر برای قبولی و پرداخت آن نشود قرارداد را فسخ کند و اگر

تشدید خطر در نتیجه عمل خود بیمه گذار باشدخسارات وارده را نیز از مجرای محاکم عمومی از او مطالبه کند

و درصورتی که بیمه گر پس از اطلاع تشدید خطر به نحوی از انحاء رضایت به بقاء عقد قراداد داده باشد مثل

آنکه اقساطی از وجه بیمه را پس از اطلاع از مراتب از بیمه گذار قبول کرده یا خسارت بعد از وقوع حادثه به

او پرداخته باشد دیگر نمی تواند به مراتب مذکوره استناد کند – وصول اقساط حق بیمه بعد از اطلاع از تشدید

خطر یا پرداخت خسارت پس از وقوع حادثه و نحو آن دلیل بر رضایت بیمه گر به بقاء قرارداد می باشد.

ماده 17 - درصورت فوت بیمه گذار یا انتقال موضوع بیمه به دیگری اگر ورثه یا منتقل الیه کلیه تعهداتی را که

موجب قرارداد بعهده بیمه گذار بوده است در مقابل بیمه گر اجرا کند عقد بیمه به نفع ورثه یا منتقل الیه به

اعتبار خود باقی می ماند معهذا هریک از بیمه گر یا ورثه یا منتقل الیه حق فسخ آن را نیز خواهند داشت.

بیمه گر حق دارد در ظرف سه ماه از تاریخی که منتقل الیه قطعی موضوع بیمه تقاضای تبدیل بیمه نامه را به نام

خود می نماید عقد بیمه را فسخ کند.

8

درصورت انتقال موضوع بیمه به دیگری ناقل مسوول کلیه اقساط عقب افتاده وجه بیمه در مقابل بیمه گر

خواهد بود لیکن از تاریخی که انتقال را به بیمه گر بموجب نامه سفارشی یا اظهار نامه اطلاع می دهد نسبت به

اقساطی که از تاریخ اطلاع به بعد باید پرداخته شود مسوول نخواهد بود.

اگر ورثه یا منتقل الیه متعدد باشند هریک از آنها نسبت به تمام وجه بیمه در مقابل بیمه گر مسوول خواهد بود.

ماده 18 - هرگاه معلوم شود خطری که برای آن بیمه به عمل آمده قبل از عقد قرارداد واقع شده بوده است

قرارداد بیمه باطل و بی اثر خواهد بود دراین صورت اگر بیمه گر وجهی از بیمه گذار گرفته باشد عشر از مبلغ

مزبور را بعنوان مخارج کسر و بقیه را باید به بیمه گذار مسترد دارد.

مسئولیت بیمه گر

ماده 19 - مسئولیت بیمه گر عبارت است از تفاوت قیمت مال بیمه شده بلافاصله قبل ازوقوع حادثه با قیمت

باقی مانده آن بلافاصله بعد از حادثه خسارت حاصله به پول نقد پرداخته خواهد شد مگر اینکه حق تعمیر و یا

عوض برای بیمه گر در سند بیمه پیش بینی شده باشد دراین صورت بیمه گر ملزم است موضوع بیمه را در

مدتی که عرفا کمتر از آن نمی شود تعمیر کرده یا عوض را تهیه و تحویل نماید.

در هر صورت حداکثر مسئولیت بیمه گر از مبلغ بیمه شده تجاوز نخواهد کرد.

ماده 20 - بیمه گر مسوول خساراتی که عیب ذاتی مال ایجاد می شود نیست مگر آنکه در بیمه نامه شرط

خلافی شده باشد.

ماده 21 - خسارات وارده از حریق که بیمه گر مسوول آن است عبارت است از :

1. خسارت وارده به موضوع بیمه از حریق اگر چه حریق در نزدیکی آن واقع شده باشد.

2. هرخسارت یا تنزل قیمت وارده به اموال از آب یا هر وسیله دیگری که برای خاموش کردن آتش بکار برده

شده است.

3. تلف شدن یا معیوب شدن مال در موقع نجات دادن آن از حریق .

4. خسارت وارده به اموال بیمه شده در نتیجه خراب کردن کلی یا جزئی بناء برای جلوگیری از سرایت یا

توسعه حریق.

ماده 22 - در بیمه های ذیل خسارت به این طریق حساب می شود:

1. در بیمه حمل و نقل قیمت مال در مقصد.

2. دربیمه منافعی که متوقف بر امری است منافعی که در صورت پیشرفت امر عاید بیمه گذار می شد.

9

3. در بیمه محصول زراعتی قیمت آن در سر خرمن و موقع برداشت محصول . برای تعیین میزان واقعی

خسارت مخارج و حق الزحمه که درصورت عدم وقوع حادثه به مال تعلق می گرفت از اصل قیمت کسر

خواهد شد و در هر صورت میزان خسارت از قیمت معینه در بیمه نامه تجاوز نخواهد کرد.

ماده 23 - در بیمه عمر یا نقص یا شکستن عضوی از اعضاء بدن مبلغ پرداختی بعد از مرگ یا نقصان عضو باید

بطور قطع در موقع عقد بیمه بین طرفین معین شود.

بیمه عمر یا بیمه نقصان یا شکستن عضو شخص دیگری درصورتی که آن شخص قبلا رضایت خود را کتبا

نداده باشد باطل است.

هرگاه بیمه گذار اهلیت قانونی نداشته باشد رضایت ولی یا قیم او شرط است.

اگر بیمه راجع به عمر یا نقص یا شکستن عضو بدن جماعتی بطور کلی باشد میزان خسارت عبارت از مبلغی

خواهد بود که مطابق تعرفه قبلا بین طرفین معین می شود.

ماده 24 - وجه بیمه عمر که باید بعد از فوت پرداخته شود به ورثه قانونی متوفی پرداخته می شود مگر اینکه

در موقع عقد بیمه یا بعد از آن در سند بیمه قید دیگری شده باشد که دراین صورت وجه بیمه متعلق به کسی

خواهد بود که در سند بیمه اسم برده شده است.

ماده 25 - بیمه گذار حق دارد ذی نفع در سند بیمه عمر خود را تغییر دهد مگر آنکه آن را به دیگری انتقال

داده و بیمه نامه را هم به منتقل الیه تسلیم کرده باشد.

ماده 26 - در تمام مدت اعتبار قرارداد بیمه عمر بیمه گذار حق دارد وجه معینه در بیمه نامه را به دیگری منتقل

نماید انتقال مزبور باید به امضاء انتقال دهنده و بیمه گر برسد.

ماده 27 - اثرات قانونی انتقال وجه بیمه عمر از تاریخ فوت بیمه شده شروع می شود ولی اگر بیمه گذار از

بابت آن وجهی دریافت کرده یا نسبت به آن با بیمه گر معامله نموده باشد در کمال اعتبار خواهد بود.

ماده 28 - بیمه گر مسوول خسارات ناشیه از جنگ و شورش نخواهد بود مگر آنکه خلاف آن در بیمه نامه

شرط شده باشد.

ماده 29 - درمورد بیمه مال منقول درصورت وقوع حادثه و پرداخت خسارت به بیمه گذار بیمه گر از هرگونه

مسئولیت در مقابل ثالث بری می شود.

ماده 30 - بیمه گر در حدودی که خسارات وارده را قبول یا پرداخت می کند در مقابل اشخاصی که مسوول

وقوع حادثه یا خسارت هستند قائم مقام بیمه گذار خواهد بود و اگر بیمه گذار اقدامی کند که منافی با عقد

مزبور باشد در مقابل بیمه گر مسوول شناخته می شود.

10

ماده 31 - درصورت توقف یا افلاس بیمه گر بیمه گذار حق فسخ قرارداد را خواهد داشت.

ماده 32 - درصورت ورشکستگی بیمه گر بیمه گذاران نسبت به سایر طلبکاران حق تقدم دارند و بین معاملات

مختلف بیمه در درجه اول حق تقدم با معاملات بیمه عمر است.

ماده 33 - بیمه گر نسبت به حق بیمه در مقابل هرگونه طلبکاری بر مال بیمه شده حق تقدم دارد حتی اگر طلب

سایرین به موجب سند رسمی باشد.

ماده 34 - اگر دریک قرارداد بیمه موضوعات مختلفه بیمه شده باشد درصورت اثبات تقلب از طرف بیمه گذار

نسبت به یکی از آن موضوعات بطلان نسبت به سایر موضوعات نیز سرایت کرده تمام قرارداد باطل خواهد

بود.

موضوعات مختلفه که دریک بیمه نامه ذکر می شود در حکم یک قرارداد محسوب است.

ماده 35 - طرفین می توانند در قراردادهای بیمه هر شرط دیگری بنمایند لیکن موعد مذکوره در ماده 16 را نمی

توانند تقلیل دهند ولی ممکن است موعد را به رضایت یکدیگر تمدید کنند.

این قانون شامل قراردادهای گذشته بیمه نیز خواهد بود.

ماده 36 - مرور زمان دعاوی ناشی از بیمه دو سال است و ابتدای آن از تاریخ وقوع حادثه منشاء دعوی خواهد

بود لکن دعاوی که قبل از اجرای این قانون در محاکم طرح شده باشد مشمول این ماده نخواهد بود.

این قانون که مشتمل بر سی و شش ماده است در جلسه هفتم اردیبهشت ماه یکهزارو سیصدو و شانزده به

تصویب مجلس شورای ملی رسید.

11

قانون تأسیس بیمه مرکز ی ایران و بیمه گری

1350 مجلس شورای ملی(با اصلاحات بعدی) /3/ مصوب جلسه مورخ 30

بخش اول - تأسیس بیمه مرکز ی ایران

قسمت اول - تشکیل و موضوع

ماده 1- به منظور تنظیم و تعمیم و هدایت امر بیمه در ایران و حمایت بیمه گذاران و بیمه شدگان و صاحبان

حقوق آنها همچنین به منظور اعمال نظارت دولت بر این فعالیت موسسه ای به نام بیمه مرکز ی ایران طبق

مقررات این قانون به صورت شرکت سهامی تاسیس می گردد.

ماده 2- سرمایه بیمه مرکزی ایران پانصد میلیون ریال است که به پنجاه سهم ده میلیون ریالی با نام تقسیم می

شود و تمامی آن متعلق به دولت و غیر قابل انتقال است و افزایش آن با تصویب مجمع عمومی امکان پذیر

است . مبلغ مزبور از محل اندوخته های شرکت سهامی بیمه ایران تامین خواهد شد.

ماده 3- مرکز اصلی بیمه مرکزی ایران تهران است و بیمه مرکزی ایران می تواند در هر جا که لازم بداند به

شرکت سهامی بیمه ایران نمایندگی بدهد.

ماده 4- بیمه مرکزی ایران تابع قوانین و مقررات عمومی مربوط به دولت و دستگاههایی که با سرمایه دولت

تشکیل شده اند نمی باشد مگر آن که در قانون مربوط صراحتا” از بیمه مرکزی ایران نام برده شده باشد ولی

نسبت به مواردی که در این قانون پیش بینی نشده باشد بیمه مرکزی ایران تابع قانون تجارت است.

قسمت دوم - وظایف و اختیارات

ماده 5- بیمه مرکزی ایران دارای وظایف و اختیارات زیر است:

-1 تهیه آیین نامه و مقرراتی که برای حسن اجرای امر بیمه درایران لازم باشد با توجه به مفاد این قانون

-2 تهیه اطلاعات لازم از فعالیتهای کلیه موسسات بیمه که در ایران کار می کنند

-3 انجام بیمه های اتکایی اجباری

-4 قبول بیمه های اتکایی اختیاری از موسسات داخلی یا خارجی

-5 واگذاری بیمه های اتکایی به موسسات داخلی یا خارجی در هر مورد که مقتضی باشد

-6 اداره صندوق تامین خسارتهای بدنی و تنظیم آیین نامه آن موضوع ماده 10 قانون بیمه اجباری مسئولیت

مدنی دارندگان وسائل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث مصوب دی ماه 1347

12

-7 ارشاد و هدایت و نظارت بر موسسات بیمه و حمایت از آنها در جهت حفظ سلامت بازار بیمه و تنظیم بر

امور بیمه اتکایی و جلوگیری از رقابت های مکارانه و ناسالم

تبصره : بیمه مرکزی ایران ملزم به حفظ اسرار موسساتی است که به موجب این قانون حق نظارت بر آنها را

دارا می باشد و به هیچ وجه نباید از اطلاعاتی که در جهت اجرای این قانون بدست می آورد جز در مواردی که

قانون معین مینماید استفاده کند.

قسمت سوم - ارکان بیمه مرکزی ایران

ماده 6- بیمه مرکزی ایران دارای ارکان زیر است :

-1 مجمع عمومی

-2 شورای عالی بیمه

-3 هیأت عامل

-4 بازرسان

فصل اول- مجمع عمومی

ماده 7- مجمع عمومی بیمه مرکزی ایران مرکب از وزیر امور اقتصادی و دارایی ، وزیر کار و امور اجتماعی ،

هیأت عامل و بازرسان بدون داشتن حق رای در جلسه شرکت خواهند کرد.[ به موجب تصویب نامه شماره

1353 هیأت وزیران مستند به ماده 4 قانون تشکیل وزارت امور اقتصادی و دارایی به شرح /8/ 49708 مورخ 26

متن اصلاح شده است.]

ماده 8- مجمع عمومی عادی به دعوت رئیس کل بیمه مرکزی ایران سالی یک مرتبه حداکثرتا پایان شهریور ماه

تشکیل می شود.

مجمع عمومی فوق العاده به دعوت رئیس کل بیمه مرکزی ایران و یا به پیشنهاد هر یک از اعضا مجمع عمومی

تشکیل خواهد شد.

رئیس کل بیمه مرکزی ایران موظف است ظرف ده روز پس از دریافت پیشنهاد تشکیل جلسه مجمع عمومی را

کتبا” دعوت کند . در دعوتنامه دستور جلسه ، روز و محل انعقاد جلسه ذکر خواهد شد.

هیچ موضوعی را نمی توان در مجمع عمومی عادی یا فوق العاده مطرح کرد مگر آن که قبلا” جزو دستور قرار

داده شده باشد.

13

ماده 9- وظایف مجمع عمومی به شرح زیر است :

الف - تعیین خط مشی کلی .

ب - رسیدگی و اظهار نظر نسبت به گزارش سالانه رئیس کل بیمه مرکزی ایران .

ج - رسیدگی و تصویب بودجه و ترازنامه و حساب سود وزیان و ترتیب تقسیم سود.

د - تصویب سازمان و آیین نامه های مالی و اداری بیمه مرکزی ایران.

ه - تصویب مقررات استخدامی با رعایت بند پ ماده 2 قانون استخدام کشوری .

و - انتخاب بازرسان .

ز - تعیین حقوق رئیس کل و اعضا هیأت عامل و حق الزحمه بازرسان .

ح - تصمیم نسبت به هر موضوعی که از طرف رئیس کل بیمه مرکزی ایران جزو دستور قرار داده شده باشد

فصل دوم - شورای عالی بیمه

ماده 10 - شورای عالی بیمه از اشخاص زیر تشکیل می شود :

-1 رئیس کل بیمه مرکزی ایران

-2 معاون وزارت امور اقتصادی و دارایی

-3 معاون وزارت بازرگانی

-4 معاون وزارت کار و امور اجتماعی

1383 معاونت حقوقی و امور مجلس ریاست /7/ -5 معاون وزارت جهاد کشاورزی [حسب نظریه مورخ 12

جمهوری ، به جای معاون وزارت تعاون و امور روستاها ، معاون وزارت جهاد کشاورزی در جلسات شورای

عالی بیمه شرکت می نماید]

-6 رئیس شرکت سهامی بیمه ایران

-7 مدیر عامل یکی از موسسات بیمه به انتخاب سندیکای بیمه گران ایران

-8 یک نفر کارشناس امور حقوقی به انتخاب مجمع عمومی

-9 یک نفر کارشناس در امور بیمه به انتخاب مجمع عمومی

-10 یک نفر مطلع در امور بیمه به انتخاب رئیس اطاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران

تبصره : اعضای شورای عالی بیمه موضوع بندهای 7و 8و 9و 10 برای مدت سه سال انتخاب می شوند و

انتخاب مجدد آنان بلامانع است

14

ماده 11 - ریاست شورای عالی بیمه بدون شرکت دراخذ رای بارئیس کل بیمه مرکزی ایران ودرغیاب اوباقائم

مقام خواهدبود.

ماده 12 - اعضای شورای عالی بیمه قبل از شروع به کار باید در مجمع عمومی سوگند یاد کنند که در انجام

وظایف شورای عالی بیمه نهایت دقت و مراقبت را مبذول دارند و کلیه تصمیمات خود را به صلاح کشور

اتخاذ نمایند و اسرار عالی بیمه را حفظ کنند.

ماده 13 - جلسات شورای عالی بیمه حداقل ماهی یکبار به دعوت رئیس شورای عالی بیمه تشکیل خواهد شد

و در صورتی که حداقل چهار نفر از اعضا شورای عالی بیمه کتبا تقاضای تشکیل جلسه را بنمایند رئیس

شورای عالی بیمه موظف است ظرف یک هفته اعضای شورای عالی را برای تشکیل جلسه دعوت کند.

ماده 14 - جلسه شورای عالی بیمه با حضور حداقل شش نفر از اعضا رسمیت می یابد و تصمیمات با اکثریت

پنج رای حاضر در جلسه رسمی معتبر و قابل اجرا است . هنگام رسیدگی و اخذ رای نسبت به موسسه بیمه ای

که یکی از اعضای شورای عالی به نحوی در آن سهیم است آن عضو در رای شرکت نخواهد کرد.

ماده 15 - صورت جلسات مذاکرات شورای عالی بیمه در دفتری ثبت و به امضای رئیس شورای عالی بیمه

رسیده و در بیمه مرکزی ایران نگاهداری می شود.

ماده 16 - شورای عالی بیمه دارای دبیرخانه ای خواهد بود که سازمان آن را شورای عالی بیمه تصویب خواهد

کرد ، رئیس و کارکنان دبیرخانه از بین کارکنان بیمه مرکزی ایران انتخاب می شوند.

ماده 17 - وظایف شورای عالی بیمه به شرح زیر است:

-1 رسیدگی و اظهار نظر نسبت به صدور پروانه تاسیس یا لغو پروانه موسسات بیمه طبق مقررات این قانون و

پیشنهاد آن به مجمع عمومی

-2 تصویب نمونه ترازنامه که باید مورد استفاده موسسات بیمه قرار گیرد

-3 تعیین انواع معاملات بیمه و شرائط عمومی بیمه نامه ها و نظارت بر امور بیمه های اتکایی

-4 تعیین میزان کارمزد و حق بیمه مربوط به رشته های مختلف بیمه مستقیم

-5 تصویب آیین نامه های لازم برای هدایت امر بیمه و فعالیت موسسات بیمه

-6 رسیدگی و اظهار نظر نظر نسبت به گزارش بیمه مرکزی ایران در باره عملیات و فعالیتهای موسسات بیمه

در ایران که حداقل هر شش ماه یکبار باید تسلیم شود

-7 اظهار نظر در باره هرگونه پیشنهاد که از طرف رئیس شورای عالی بیمه به آن ارجاع می شود

-8 انجام سایر وظایفی که این قانون برای آن تعیین نموده است

15

فصل سوم - هیأت عامل

ماده 18 - هیأت عامل بیمه مرکزی ایران مرکب از رئیس کل و قائم مقام رئیس کل و معاونان بیمه مرکزی ایران

خواهد بود.

ماده 19 - رئیس کل بیمه مرکزی ایران و قائم مقام او به پیشنهاد وزیر امور اقتصادی و دارایی و تصویب هیأت

وزیران و معاونان بیمه مرکزی ایران به پیشنهاد رئیس کل بیمه مرکزی ایران و موافقت وزیر امور اقتصادی و

دارایی به موجب تصویبنامه هیأت وزیران منصوب می شوند.

ماده 20 - رئیس کل و قائم مقام رئیس کل بیمه مرکزی ایران برای مدت چهار سال منصوب می شوند و

انتصاب مجدد آنان بلامانع است.

ماده 21 - رئیس کل بیمه مرکزی ایران بالاترین مقام اجرایی و اداری بیمه مرکزی ایران می باشد.

ماده 22 - وظایف و اختیارات رئیس کل بیمه مرکزی ایران به شرح زیر است:

الف - نظارت در اجرای این قانون و آیین نامه های مربوط به آن

ب - نمایندگی بیمه مرکزی ایران در مقابل اشخاص و موسسات دولتی یا خصوصی و دادگاهها و سایر مراجع

قضایی و غیر قضایی با حق توکیل و سازش و سایر اختیارات مندرج در ماده 62 قانون آیین دادرسی مدنی

ج - تفویض قسمتی از اختیارات خود و حق امضا به قائم مقام و یا معاونان و یا روسا یا کارمندان و تعیین

وظایف آنان

د - تقدیم گزارش وضع حسابها و امور بیمه مرکزی ایران به مجمع عمومی

ه - تقدیم گزارش عملیات و فعالیت های موسسات بیمه در ایران و شورای عالی بیمه

ماده 23 - در غیاب رئیس کل بیمه مرکزی ایران قائم مقام رئیس کل دارای کلیه اختیارات و وظایف قانونی او

خواهد بود

فصل چهارم - بازرسان

1366/6/ ماده 24 - بیمه مرکزی ایران دارای دو نفر بازرس[به موجب اساسنامه سازمان حسابرسی مصوب 17

وظیفه بازرسان به سازمان حسابرسی محول گردیده است.] که اطلاعات و تجارب کافی در امور بیمه و

حسابداری داشته باشند خواهد بود که یک نفر از آنان از طرف وزیر امور اقتصادی و دارایی و دیگری از طرف

16

وزیر بازرگانی پیشنهاد و با تصویب مجمع عمومی برای یک سال تعیین خواهند شد ، انتخاب مجدد بازرسان

بلامانع است .

ماده 25 - بازرسان حق دارند هرگونه اطلاعی را از بیمه مرکزی ایران بخواهند ولی حق دخالت مستقیم در امور

بیمه مرکزی ایران را ندارند.

رسیدگی به ترازنامه سالانه وظیفه اصلی بازرسان می باشد ترازنامه بیمه مرکزی ایران یکماه قبل از تشکیل

مجمع عمومی تسلیم بازرسان خواهد شد تا گزارش در باره آن تهیه و ضمن اظهار نظر به مجمع عمومی تسلیم

کنند.

قسمت چهارم - مقررات مختلف

ماده 26 - رئیس کل و سایر اعضا هیأت عامل در مدت تصدی خود نمی توانند عضویت شرکتها و موسسات

بازرکانی را قبول نمایند و یا در سایر دستکاههای دولتی یا ملی سمتی داشته باشند.

تبصره : تدریس در دانشگاهها و موسسات آموزش عالی و قبول سمتهای غیر موظف در موسسات خیریه و

اجتماعی و آموزشی بلامانع است.

ماده 27 - اسناد مالی و اوراق بهادار و چک های بیمه مرکزی ایران با دو امضا معتبر خواهد بود.

ماده 28 - بیمه مرکزی ایران مجاز خواهد بود که موجودیهای نقدی خود را به صورتحساب جاری و یا سپرده

نزد بانک بیمه ایران [ این بانک در بانک ملت ادغام شده است.] نگاهداری نماید. یا براساس بودجه مصوب از

محل سرمایه و ذخایر و اندوخته های خود و صندوق تامین خسارتهای بدنی تا مبلغ یکصد میلیون ریال در هر

سال با تصویب هیأت عامل و مازاد بر آن با تصویب مجمع عمومی به هر نوع عملیات دیگر از جمله خرید

سهام و مشارکت در بانکها و شرکت های دیگر با حق فروش و انتقال آنها که برای توسعه و پیشرفت وظایف

بیمه مرکزی ضروری یا مفید باشد مبادرت نماید. [ به موجب قانون اصلاح قانون تاسیس بیمه مرکزی ایران و

1353 به شرح متن اصلاح شده است.] /3/ بیمه گری مصوب 6

ماده 29 - اعضای شورای عالی بیمه و مشاورین و اعضای اداری شورای عالی بیمه و افرادی که شورای عالی

بیمه در اجرای وظایف خود به آنها مراجعه می کند و رئیس کل و سایر اعضای هیأت عامل و بازرسان و کلیه

کارکنان بیمه مرکزی ایران باید از افشای اطلاعات محرمانه ای که در اجرای وظایف محوله بدست می آورند

خودداری نمایند والا مشمول مقررات ماده 138 قانون مجازات عمومی خواهند شد.

ماده 30 - شرکت سهامی بیمه ایران عملیات خود را جز آنچه به موجب بندهای 1و 2و 3و 6و 7 ماده 5 این

قانون جز وظایف و اختیارات بیمه مرکزی ایران قرار داده شده است بر طبق اساسنامه خود ادامه خواهد داد.

17

وزارتخانه ها و موسسات و شرکت های دولتی و شهرداریها و هر موسسه دیگری که اکثریت سرمایه آن متعلق

به دولت یا سازمانهای مزبور می باشد و یا تحت نظر دولت و یا سازمانهای مزبور اداره می شوند موظفند بیمه

های خود را منحصرا” در شرکت سهامی بیمه ایران انجام دهند.

این حکم شامل شرکت ملی نفت ایران ، شرکت ملی ذوب آهن ایران ، شرکت هواپیمایی ملی ایران ،بانک

مرکزی ایران ، بانک ملی ایران ، سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران و صندوق توسعه کشاورزی خواهد

بود مگر آن که مجمع عمومی هر یک از این موسسات نسبت به بیمه آنها تصمیم دیکری اتخاذ نماید.

تبصره: دولت مکلف است ظرف چهار ماه از تاریخ تصویب این قانون اساسنامه جدید شرکت مزبور را برای

تصویب کمیسیونهای دارایی و استخدام مجلسین تقدیم کند.

بخش دوم - بیمه گرى

قسمت اول - مؤسسات بیمه

فصل اول - کلیات

ماده 31 ‐ عملیات بیمه در ایران به وسیله شرکت هاى سهامى عام ایرانى که کلیه سهام آنها بانام بوده و با

رعایت این قانون و طبق قانون تجارت به ثبت رسیده باشند انجام خواهد گرفت.

تبصره 1- فعالیت مؤسسات بیمه خارجى مشمول مقررات فصل چهارم این قانون خواهد بود.

تبصره 2- تشخیص فعالیت هایى که به آن عملیات بیمه اطلاق مى شود با شوراى عالى بیمه خواهد بود.

ماده 32 ‐ تعداد سهامداران یک مؤسسه بیمه ایرانى نباید کمتر از ده شخص حقیقى یا حقوقى باشد.

ماده 33 ‐ هر شخص حقیقى یا حقوقى نمى تواند بیش از 20 درصد سهام یک مؤسسه بیمه ایرانى را دارا باشد،

نصاب 20 درصد شامل اقارب نسبى و سببى درجه یک از طبقه اول صاحب سهم نیز خواهد بود.

ماده 34 ‐ احکام مواد 31 و 32 و 33 شامل مؤسسات بیمه اى که صاحب سهم آن دولت یا بنیاد پهلوى[نام بنیاد

یاد شده بعد از انقلاب به بنیاد علوى تغییر یافته است.] است نمى شود.

ماده 35 ‐ واگذارى سهام مؤسسات بیمه ایرانى غیردولتى به اشخاص حقیقى یا حقوقى تبعه خارج تا بیست

درصد با موافقت بیمه مرکزى ایران مجاز است و بیش از آن موکول به پیشنهاد بیمه مرکزى ایران و تأیید

شوراى عالى بیمه و تصویب هیأت وزیران خواهد بود در مورد اخیر انتقال سود سهام سهامداران خارجى در هر

سال نباید از دوازده درصد مجموع سرمایه پرداخت شده و سود انتقال نیافته سال هاى قبل تجاوز کند.[ به

18

1353 به شرح متن اصلاح شده /3/ موجب قانون اصلاح قانون تأسیس بیمه مرکزى ایران و بیمه گرى مصوب 6

است.]

تبصره - انتقال سهام مؤسسات بیمه ایرانى به دولت هاى خارجى یا انتقال بیش از 49 درصد سهام آنها به

اشخاص حقیقى یا حقوقى خارجى مطلقاً ممنوع است. انتقال سهام بین سهامداران اتباع خارجى باید با موافقت

قبلى بیمه مرکزى ایران صورت گیرد.

ماده 36 ‐ مؤسسات بیمه ایرانى با سرمایه حداقل یک صد میلیون ریال تشکیل مى شود که باید 50 درصد آن

نقداً پرداخت شده باشد میزان ودیعه اى که عندالاقتضا براى هر یک از رشته هاى بیمه در نظر گرفته خواهد شد

در آیین نامه اى که از طرف بیمه مرکزى ایران تهیه و به تصویب شوراى عالى بیمه مى رسد تعیین خواهد شد.

ماده 37 ‐ ثبت هر مؤسسه بیمه در ایران موکول به ارائه پروانه تأسیس که از طرف بیمه مرکزى ایران صادر

مى شود خواهد بود همچنین ثبت هر گونه تغییرات بعدى در اساسنامه و میزان سرمایه و سهام مؤسسات بیمه اى

که به ثبت رسیده باشند موکول به ارائه موافقت بیمه مرکزى ایران مى باشد.

فصل دوم - صدور پروانه

ماده 38 ‐ براى انجام عملیات بیمه در تمام رشته ها یا رشته اى معین باید قبلاً طبق مقررات این فصل از بیمه

مرکزى ایران پروانه تحصیل گردد براى تحصیل پروانه مذکور متقاضى باید مدارک و اطلاعات زیر را به بیمه

مرکزى ایران تسلیم کند:

1. اساسنامه مؤسسه.

2. میزان سرمایه مؤسسه.

3. صورت کامل اسامى شرکا و مدیران و تابعیت و تعداد سهام هر یک از آنها.

4. میزان سهام نقدى و غیرنقدى و نحوه پرداخت آنها.

5. اسناد و مدارک و اطلاعات دیگرى که بیمه مرکزى ایران براى احراز صلاحیت مالى و فنى مؤسسه و حسن

شهرت مدیران لازم بداند.

ماده 39 ‐ تقاضاى صدور پروانه به بیمه مرکزى ایران تسلیم م ىشود بیمه مرکزى ایران مکلف است حداکثر

ظرف مدت شصت روز از تاریخ تسلیم آخرین مدارک و اطلاعات خواسته شده با رعایت مفاد بند یک ماده 17

نظر مجمع عمومى را اعم از قبول یا رد تقاضا کتباً به متقاضى اعلام نماید.

19

هرگاه متقاضى نسبت به نظر اعلام شده اعتراض داشته باشد مى تواند ظرف سى روز اعتراض خود رابه هیأت

وزیران تسلیم نماید. نظرى که هیأت وزیران اتخاذ نماید قطعى خواهدبود.

فصل سوم - ابطال پروانه

ماده 40 ‐ پروانه بیمه براى تمام رشته ها و یا رشته هاى معینى درموارد زیر پس از موافقت شوراى عالى بیمه با

تصویب مجمع عمومى بیمه مرکزى ایران ابطال خواهد شد:

1. در صورت تقاضاى دارنده پروانه.

2. در صورتى که مؤسسه بیمه تا یک سال پس از صدور پروانه عملیات خود را شروع نکرده باشد.

3. در مواردى که به تشخیص بیمه مرکزى ایران وضع مالى مؤسسه بیمه طورى باشد که نتواند به تعهدات خود

عمل نماید یا بر بیمه مرکزى ایران ثابت گردد که ادامه فعالیت مؤسسه به زیان بیمه شدگان و بیمه گذاران و یا

صاحبان حقوق آنها است.

ماده 41 ‐ در مواردى که مؤسسه بر خلاف اساسنامه خود یا قوانین و مقررات بیمه رفتار کند به پیشنهاد بیمه

مرکزى ایران و تصویب شوراى عالى بیمه به طور موقت از قبول بیمه در رشته هاى معین ممنوع خواهد شد.

ماده 42 ‐ در صورتى که پروانه مؤسسه بیمه اى طبق ماده 40 باطل گردد مؤسسه مزبور مى تواند ظرف سى روز

به هیأت وزیران مراجعه و لغو تصمیم متخذه را درخواست کند. نظر هیأت وزیران قطعى است.

ماده 43 ‐ صدور یا لغو پروانه مؤسسه بیمه و اطلاعاتى که از لحاظ حفظ منافع بیمه گذاران و بیمه شدگان و

صاحبان حقوق آنها لازم باشد به هزینه خود مؤسسه بیمه توسط بیمه مرکزى ایران در روزنامه رسمى کشور و

یکى از روزنامه هاى کثیرالانتشار تهران و در صورتى که مؤسسه بیمه در شهر یا شهرهاى دیگر شعبه یا

نمایندگى داشته باشد در یکى از روزنامه هاى آن شهرها نیز در دو نوبت به فاصله یک ماه آگهى خواهدشد.

ماده 44 ‐ در صورتى که پروانه مؤسسه بیمه اى براى یک یا چند رشته به طور دایم لغو شود بیمه مرکزى ایران با

مؤسسه (Portefeuille تصویب شوراى عالى بیمه کلیه سوابق و اسناد مربوط به حقوق و تعهدات (پرتفوى

مزبور را به شرکت سهامى بیمه ایران انتقال خواهد داد و یا ترتیب خاص دیگرى را که متضمن منافع

بیمه گذاران و بیمه شدگان و صاحبان حقوق آنها باشد خواهد داد.

20

فصل چهارم – مقررات مربوط به موسسات بیمه خارجی

ماده 45 ‐ از تاریخ تصویب این قانون شروع فعالیت مؤسسات بیمه خارجى در ایران موکول به پیشنهاد بیمه

مرکزى ایران و تأیید شوراى عالى بیمه و تصویب هیأت وزیران خواهد بود.

ماده 46 ‐ مؤسسات بیمه خارجى باید طبق آیین نامه اى که به پیشنهاد بیمه مرکزى ایران به تصویب شوراى عالى

بیمه مى رسد مبلغى براى هر یک از دو رشته بیمه هاى زندگى و سایر انواع بیمه نزد بیمه مرکزى ایران

تودیع نمایند. مبلغ این ودیعه در هریک از دو موردمذکور از پانصد هزار دلار یا معادل آن از ارزهاى مورد قبول

بانک مرکزى ایران کمترنخواهد بود.

هر یک از مؤسسات بیمه خارجى باید درآمدهاى خود را سال به سال به ودیعه مزبوراضافه کند تا در هر مورد

مبلغ ودیعه حداقل به دو برابر مبلغ مصوب شوراى عالى بیمه برسد.

افزایش ودیعه مازاد بر مبالغ فوق اختیارى است.

ماده 47 ‐ انتقال درآمد مؤسسات بیمه خارجى پس از تکمیل ودیعه مذکور در ماده 46 به خارج بلامانع خواهد

بود مشروط بر این که رقم انتقالى در هر سال از 10 درصد مبلغى که به عنوان ودیعه در نزد بیمه مرکزى ایران

است تجاوز ننماید.

تبصره - ترتیب انتقال درآمد مازاد بر ودیعه به مأخذ ده درصد در سال مذکور در این ماده موکول به پیشنهاد

بیمه مرکزى ایران و تأیید شوراى عالى بیمه و تصویب هیأت وزیران خواهد بود.

ماده 48 ‐ مؤسسات بیمه خارجى که در ایران کار مى کنند باید نماینده اى که در ایران مقیم و داراى اختیارات

لازم براى اداره کردن تمام کارهاى مؤسسه در ایران و انجام تعهدات از طرف مؤسسه بیمه اصلى باشد معرفى

نمایند. نماینده مذکور مسئول کلیه عملیات مؤسسه بیمه اصلى در ایران خواهد بود و باید داراى اختیارنامه اى

باشد که ضمن آن حدود اختیارات او مشخص گردیده و حق انتخاب نماینده مجاز یا قائم مقام به جاى خود به

او داده شده باشد.

نماینده مزبور موظف است کلیه بیمه هاى منعقد شده در ایران را شخصاً یا به وسیله قائم مقام یا نماینده مجاز

خود بدون این که تصویب مؤسسه بیمه اصلى لازم باشد امضا نماید و بتواند در دعاوى خوانده یا خواهان قرار

گیرد و حق توکیل و سازش داشته باشد.

ماده 49 ‐ نماینده مؤسسات بیمه خارجى فقط تا حدودى که از مؤسسه بیمه اصلى اختیار دارد اقدام به بیمه در

ایران خواهد نمود و در صورتى که در هر یک از رشته هاى بیمه از مؤسسه بیمه اصلى سلب اجازه بیمه کردن

21

به طور موقت یا دایم بشود و یا مؤسسه بیمه اصلى از نماینده خود جزئاً یا کلاً سلب اختیار کند باید مراتب را

کتباً به بیمه مرکزى ایران اطلاع دهد.

ماده 50 ‐ مؤسسات بیمه خارجى علاوه بر مقررات این قانون و آیین نامه هاى اجرایى مربوط مشمول مقررات

عمومى مربوط به شرکت ها و مؤسسات خارجى نیز خواهند بود.

قسمت دوم - انحلال و ورشکستگى

ماده 51 ‐ درصورتى که ورشکستگى یک مؤسسه بیمه اعلام بشود دادگاه مکلف است قبل از اتخاذ هر گونه

تصمیم نظر بیمه مرکزى ایران را جلب نماید . بیمه مرکزى ایران از تاریخ وصول استعلام دادگاه باید ظرف 15

روز نظریه خود را کتباً به دادگاه اعلام دارد. دادگاه با توجه به نظریه بیمه مرکزى ایران تصمیم مقتضى اتخاذ

خواهد کرد.

ماده 52 ‐ ابطال پروانه یک مؤسسه بیمه براى کلیه عملیات بیمه اى از موارد انحلال مؤسسه است و در این

صورت مفاد ماده 44 این قانون اجرا خواهد شد.

ماده 53 ‐ تصفیه مؤسسه بیمه ورشکسته طبق قانون تجارت به عمل مى آید. در نقاطى که اداره تصفیه امور

ورشکستگى وجود ندارد دادگاه بیمه مرکزى ایران را به عنوان قائم مقام اداره تصفیه تعیین مى نماید و در حوزه

دادگاه هاى شهرستانى که اداره تصفیه در آن جا تأسیس گردیده است اداره تصفیه با معاونت بیمه مرکزى ایران امر

تصفیه را انجام خواهد داد.

قسمت سوم - انتقال عملیات و ادغام

ماده 54 ‐ مؤسسات بیمه مى توانند با موافقت بیمه مرکزى ایران و تصویب شوراى عالى بیمه تمام یا قسمتى از

خود را با کلیه حقوق و تعهدات ناشى از آن به یک یا چند مؤسسه بیمه مجاز دیگر (Portefeuille) پرتفوى

واگذار کنند.

یک مؤسسه بیمه به مؤسسات دیگر بیمه دوبار به فاصله ده (Portefeuille) ماده 55 ‐ تقاضاى انتقال پرتفوى

روز در روزنامه رسمى کشور و در یکى از روزنامه هاى کثیرالانتشار تهران و عنداللزوم در یکى از روزنامه هاى

محلى به هزینه متقاضى از طرف بیمه مرکزى ایران آگهى خواهد شد.

ماده 56 ‐ پس از انقضاى سه ماه از تاریخ آخرین آگهى بیمه مرکزى ایران در صورت حصول اطمینان از این که

در این انتقال هیچ یک از حقوق بیمه شدگان و بیمه گذاران و صاحبان حقوق آنها تضییع نخواهد شد موافقت

خود را با انتقال پرتفوى کتباً به مؤسسه بیمه متقاضى اعلام خواهد داشت.

22

ماده 57 ‐ در صورت موافقت بیمه مرکزى ایران با انتقال پرتفوى این انتقال براى کلیه بیمه شدگان و بیمه گذاران

و صاحبان حقوق آنها از تاریخ انتقال معتبر خواهد بود.

55 و 57 با موافقت بیمه مرکزى ایران و - ماده 58 ‐ یک یا چند مؤسسه بیمه مى توانند با رعایت مواد 56

تصویب شوراى عالى بیمه در یک مؤسسه بیمه دیگر ادغام شوند.

ماده 59 ‐ بیمه مرکزى ایران به منظور حفظ حقوق بیمه گذاران و بیمه شدگان و صاحبان حقوق آنها یا به

ملاحظات اقتصادى و حمایت امر بیمه مى تواند با تأیید شوراى عالى بیمه و تصویب مجمع عمومى بیمه مرکزى

ایران مؤسسات بیمه اى را که وضع مالى یا ادارى آنها رضایت بخش نیست مکلف نماید که در یکى از مؤسسات

بیمه دیگرى که موافق باشند ادغام شوند و در صورتى که ادغام صورت نگیرد پروانه مؤسسه اى که وضع مالى

یا ادارى آن رضایت بخش نیست طبق مقررات این قانون لغو خواهد شد. تصمیم بیمه مرکزى ایران علاوه بر

ابلاغ کتبى به مؤسسات موردنظر در روزنامه رسمى کشور و در یکى از روزنامه هاى کثیرالانتشار تهران و

عنداللزوم در یکى از روزنامه هاى محلى به اطلاع عموم خواهد رسید.

قسمت چهارم - مقررات مختلف

ماده 60 ‐ اموال مؤسسات بیمه همچنین ودایع مذکور در مواد 36 و 46 تضمین حقوق و مطالبات بیمه گذاران،

بیمه شدگان و صاحبان حقوق آنان است و در صورت انحلال یا ورشکستگى مؤسسه بیمه بیمه گذاران و

بیمه شدگان و صاحبان حقوق آنان نسبت به سایر بستانکاران حق تقدم دارند. در میان رشته هاى مختلف بیمه

حق تقدم با بیمه عمر است.

مؤسسات بیمه نمى توانند بدون موافقت قبلى بیمه مرکزى ایران اموال خود را صلح حقوق نمایند و یا به رهن

واگذار کنند و یا موضوع هر نوع معامله با حق استرداد قرار دهند.

دفاتر اسناد رسمى موظفند هنگام انجام این قبیل معاملات موافقتنامه بیمه مرکزى ایران را مطالبه و مفاد آن را در

سند منعکس کنند.

ماده 61 ‐ مؤسسات بیمه موظفند اندوخته هاى فنى و قانونى نگه دارند و در حساب هاى خود نحوه به کار افتادن

آنها را به طور مشخص منعکس نمایند. انواع اندوخته هاى فنى و قانونى براى هر یک از رشته هاى بیمه و میزان و

طرز محاسبه همچنین ترتیب به کار انداختن این اندوخته ها و نحوه ارزیابى اموال منقول و غیرمنقولى که نماینده

اندوخته هاى مؤسسات بیمه است از طرف شوراى عالى بیمه تعیین خواهد شد.

23

ماده 62 ‐کلیه مؤسسات بیمه موظفند ترازنامه و حساب هاى سود و زیان خود را طبق نمونه اى که از طرف بیمه

مرکزى ایران تهیه و به تصویب شوراى عالى بیمه مى رسد تنظیم نمایند و پس از تصویب نسخه اى از آن را

براى بیمه مرکزى ایران ارسال دارند.

ماده 63 ‐ مؤسسات بیمه موظفند ترازنامه خود را در روزنامه رسمى کشور و یکى از روزنامه هاى کثیرالانتشار

تهران درج نمایند.

ماده 64 ‐ اشخاصى که در ایران یا در خارجه به علت ارتکاب جنایت یا دزدى یا خیانت در امانت یا

کلاهبردارى یا صدور چک بى محل یا اختلاس یا معاونت در یکى از جرایم فوق محکوم شده باشند و

ورشکستگان به تقصیر نمى توانند جزو مؤسسین یا مدیران مؤسسات بیمه باشند. همچنین واگذارى نمایندگى به

این اشخاص و اشتغال به دلالى از طرف آنان ممنوع است.

ماده 65 ‐ در صورتى که به حکم دادگاه مسلم شود که ورشکستگى مؤسسه بیمه به علت تقصیر و تقلب مدیر

یا مدیران بوده است در صورت عدم تکافوى دارایى مؤسسه مدیران متضامناً مسئول پرداخت طلب بیمه گذاران و

بیمه شدگان و صاحبان حقوق آنان خواهند بود.

ماده 66 ‐ عرضه بیمه جز به وسیله اشخاص زیر ممنوع است :

1. مؤسسات بیمه.

2. نمایندگان بیمه.

3. دلالان رسمى بیمه.

تبصره - هر کارمند یا نماینده بیمه که اقدام به عرضه بیمه نماید باید داراى کارت شناسایى از طرف مؤسسه

بیمه مربوط باشد. نام دلال رسمى یا نماینده بیمه که بیمه نامه وسیله او عرضه شده است باید در بیمه نامه ذکر

شود.

ماده 67 ‐ مؤسسات بیمه و نمایندگان و دلالان رسمى بیمه مسئول جبران خساراتى مى باشند که در اجراى

وظایفشان به سبب تقصیر و یا مسامحه آنها یا کارکنانشان به دیگران وارد آید.

ماده 68 ‐ پروانه دلالى رسمى بیمه به وسیله بیمه مرکزى ایران صادر خواهد شد و آیین نامه دلالان رسمى بیمه

به پیشنهاد بیمه مرکزى ایران به تصویب شوراى عالى بیمه خواهد رسید.

ماده 69 ‐ هر مؤسسه بیمه در رشته یا رشته هاى معینى که پروانه بیمه ندارد رأساً و یا به وسیله نمایندگان خود

قبول بیمه نماید مکلف به جبران خسارت زیان دیده خواهد بود.

24

تبصره - هر شخص حقیقى یا حقوقى که بدون داشتن پروانه از مؤسسه بیمه تحت عنوان نمایندگى بیمه براى

هر یک از رشته ها قبول بیمه نماید به مجازات مقرر در ماده 238 قانون مجازات عمومى محکوم خواهد شد.

ماده 70 ‐ بیمه هاى زیر باید منحصراً به وسیله مؤسسات بیمه اى که بر اساس این قانون اجازه فعالیت دارند انجام

گیرد:

الف) بیمه اموال منقول یا غیرمنقول موجود در ایران.

ب) بیمه حمل و نقل کالاى وارداتى که قرارداد خرید آن در ایران منعقد مى شود یا اعتبار اسنادى آن در ایران

باز شده است.

تبصره - تجهیزات نظامى مورد نیاز وزارت دفاع و پشتیبانى نیروهاى مصلح که فاقد امکان ساخت در داخل

کشور بوده و فروشندگان آن تجهیزات حمل و نقل کالاهاى مورد معامله را انحصاراً توسط بیمه هاى کشور

فروشنده بیمه مى نمایند، با پیشنهاد وزیر دفاع و پشتیبانى نیروهاى مسلح و تأیید بیمه مرکزى ایران و موافقت

وزیر امور اقتصادى و دارایى از شمول بند (ب) این ماده مستثنى مى باشد.[ این تبصره به صورت ماده واحده در

1380 به تأیید شوراى /2/ 1380 مجلس شوراى اسلامى تصویب و در تاریخ 12 /2/ جلسه علنى روز دوشنبه 3

1350 الحاق /3/ نگهبان رسیده است که به ماده 70 قانون تأسیس بیمه مرکزى ایران و بیمه گرى مصوب 30

مى شود.]

ج) بیمه مربوط به کارگران و مستخدمین خارجى به استثناى بیمه عمر و حوادث شخصى در مدت اقامت در

ایران.

د) بیمه مربوط به ایرانیان مقیم ایران.

ماده 71 ‐ کلیه مؤسسات بیمه که در ایران فعالیت مى نمایند باید 50 درصد در رشته بیمه هاى زندگى و 25

درصد در سایر رشته ها از معاملات بیمه اى مستقیم خود را نزد بیمه مرکزى ایران بیمه اتکایى نمایند. بیمه

مرکزى ایران مکلف است باتوجه به ظرفیت قبولى هر یک از مؤسسات بیمه اى که در ایران کار مى کنند تمام یا

قسمتى از بیمه اتکایى مجدد سهمیه اتکایى اجبارى دریافتى را درصورت تساوى شرایط به آنها واگذار نماید.

تبصره - آنچه مؤسسات بیمه به عنوان اتکایى قبول مى کنند از شمول این ماده خارج است.

ماده 72 ‐ نحوه واگذارى بیمه اتکایى اجبارى و میزان کارمزد و مشارکت در سود آن براى هر رشته بیمه

به وسیله شوراى عالى بیمه تعیین خواهد شد.

25

ماده 73 ‐ مؤسسات بیمه که در ایران فعالیت مى کنند موظف خواهند بود معادل 30 درصد از مازاد سهمیه بیمه

اتکایى اجبارى از معاملات مستقیم خود را با همان شرایطى که در خارج بیمه اتکایى مى نمایند به بیمه مرکزى

ایران واگذار کنند.

درصورتى که بیمه مرکزى ایران به هر علت از قبول آن استنکاف بنماید مؤسسات مزبور مجاز خواهند بود در

خارج از ایران بیمه اتکایى نمایند. انتقال ارز بابت این 30 درصد موکول به ارائه اجازه بیمه مرکزى ایران خواهد

بود.

ماده 74 ‐ مؤسسات بیمه اعم از ایرانى یا خارجى که تا تاریخ تصویب این قانون به موجب مقررات قبلى به

ثبت رسیده اند و مشغول فعالیت هاى بیمه اى مى باشند براى رشته هایى که در آن فعالیت مى کنند احتیاج به کسب

پروانه جدید نخواهند داشت ولى در هر حال موظفند ظرف هیجده ماه از تاریخ تصویب این قانون وضع خود

را با مقررات این قانون تطبیق دهند در غیر این صورت پروانه آنها لغو خواهد شد. شوراى عالى بیمه مى تواند

با توجه به دلایل و مقتضیات این مدت را یک بار تمدید نماید.

ماده 75 ‐ مؤسسات بیمه که در ایران کار مى کنند عضو سندیکاى بیمه گران ایران شناخته مى شوند. اساسنامه این

سندیکا به وسیله بیمه مرکزى ایران با جلب نظر اعضاى سندیکا تدوین مى شود و حداکثر ظرف شش ماه پس از

تشکیل بیمه مرکزى ایران به تصویب شوراى عالى بیمه خواهد رسید.

ماده 76 ‐ مؤسسات بیمه که در ایران فعالیت مى نمایند ملزم به رعایت دستورات بیمه مرکزى ایران که در

حدود این قانون و آیین نامه هاى اجرایى آن صادر مى شود خواهند بود.

ماده 77 ‐ کلیه قوانین و مقررات مغایر با این قانون از تاریخ تصویب این قانون ملغى است.

1350/3/ قانون فوق مشتمل بر هفتاد و هفت ماده و ده تبصره پس از تصویب مجلس سنا در تاریخ روز شنبه 29

در جلسه فوق العاده عصر روز یکشنبه سى ام خرداد ماه یک هزار و سیصدو پنجاه شمسى به تصویب مجلس

شوراى ملى رسید.

26

لایحه قانونی ملی شدن موسسات بیمه و مؤسسات اعتباری

1358 شورای انقلاب /4/ مصوب جلسه مورخ 4

ماده 1 - به منظور حفظ حقوق بیمه گزاران و گسترش صنعت بیمه در سراسر کشور و گماردن بیمه به خدمت

مردم از تاریخ تصویب این قانون کلیه مؤسسات بیمه کشور ضمن قبول اصل مالکیت مشروع مشروط، ملی

اعلام می شود.

ماده 2 - پروانه فعالیت نمایندگیهای مؤسسات بیمه خارجی در ایران لغو می شود و بیمه مرکزی ایران ترتیب

تصفیه عملیات نمایندگیهای مذکور را به هر نحوی که متقاضی بداند خواهد داد.

ماده 3 - به جای مجامع عمومی مؤسسات بیمه، مجمع عمومی مشترکی متشکل از وزیر امور اقتصادی و

دارایی، وزیر بازرگانی ،وزیر بهداری و بهزیستی ، وزیر مشاور و سرپرست سازمان برنامه و بودجه و وزیر کار

و امور اجتماعی خواهد بود.

ماده 4 - به __________جای هیأت مدیره مؤسسات بیمه کشور، هیأت مدیره مشترکی متشکل از رییس کل بیمه مرکزی

ایران، مدیر عامل شرکت سهامی بیمه ایران و نمایندگان وزارتخانه های مذکور در ماده 3 خواهد بود.

ماده 5 - مدیران عامل مؤسسات بیمه کشور از طرف هیأت مدیره مشترک مؤسسات بیمه انتخاب و به تصویب

مجمع عمومی مشترک مؤسسات بیمه خواهد رسید و احکام انتصاب مدیران عامل از طرف وزیر امور اقتصادی

و دارایی صادر خواهد شد.

ماده 6 - کلیه اختیارات مدیران عامل سابق مؤسسات بیمه تا تصویب مقررات جدید از طرف مجمع عمومی

مشترک، به مدیران عامل منتخب تفویض می شود.

ماده 7 - کلیه کارکنان مؤسسات بیمه کشور تا تصویب مقررات استخدامی مربوط، تابع مقررات استخدامی

موجود خواهند بود، لکن از لحاظ حداقل و حداکثر حقوق، تابع مقررات مصوب دولت می باشند.

ماده 8 - کلیه شرکتهای پس انداز و وام مسکن مشمول قانون ملی شدن بانکها، از تاریخ تصویب قانون مذکور

خواهند بود.

27

قانون اداره امور شرکتهای بیمه

3167 مجلس شورای اسلامی(با اصلاحات بعدی) /9/ مصوب جلسه مورخ 13

ماده 1- شرکتهای بیمه ایران ، آسیا و البرز و دانا به صورت سهامی اداره می شوند و مجاز به انجام انواع

عملیات بیمه در بخشهای دولتی ، تعاونی و خصوصی می باشند.[ ماده 1 قبل: شرکتهای بیمه ایران ، آسیا و البرز

و دانا به صورت سهامی اداره می شوند و مجاز به انجام انواع عملیات بیمه در بخشهای دولتی ، تعاونی و

خصوصی می باشند به استثنای شرکت سهامی بیمه دانا که صرفا در قسمت بیمه های اشخاص در کلیه

بخشهای مذکور فعالیت خواهد داشت.‐ بر اساس قانون اداره امور شرکت های بیمه که به صورت ماده واحده

1375 مجلس شورای اسلامی تصویب شده به شرح متن اصلاح شد] /10/ در جلسه علنی مورخ 11

تبصره 1- شرکتهای بیمه آریا ، امید ، پارس ، تهران ، توانا ، حافظ ، ساختمان و کار ، شرق و ملی در شرکت

بیمه دانا ادغام می گردند.

تبصره 2- اجازه داده می شود مطالبات اشخاص حقیقی و حقوقی بابت سهام ارزیابی شده شرکتهای بیمه ملی

1358 ) دارای ارزش مثبت بوده است با تصویب مجمع عمومی شرکتهای /4/ شده که در تاریخ ملی شدن ( 4

مذکور منتهی ظرف 2 سال از تاریخ تصویب این قانون از محل منابع داخلی شرکتهای مربوطه پس از کسر

مطالبات دولتی و دیون ممتازه تامین و پرداخت گردد مشروط بر اینکه عدم مشروعیت مالکیت آنها از سوی

دادگاه انقلات اسلامی اعلام نشود.

تبصره 3- اجازه داده میشود مطالبات دولت و بانکها از شرکتهای بیمه ای که تراز منفی دارند از منابع داخلی

شرکتهای بیمه ملی شده دارای تراز مثبت پرداخت شود.

ماده 2- کلیه سهام شرکتهای بیمه موضوع ماده 1 این قانون متعلق به دولت بوده و هریک از این شرکتها دارای

اساسنامه ای خواهد بود که حداکثر ظرف مدت شش ماه از تاریخ تصویب این قانون توسط مجمع عمومی

شرکتهای مذکور تهیه و به تصویب هیأت وزیران میرسد و شامل هدف ، موضوع شرکت ، نحوه اداره آن و

سایر وظایف و اختیارات می باشد . مجمع عمومی هریک از شرکتهای مزبور مرکب از وزراء اقتصاد و دارایی ،

بازرگانی و برنامه بودجه می باشد ریاست مجامع مزبور با وزیر امور اقتصادی و دارایی است.[در اجرای قانون

اصلاح موادی از قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و اجرای

سیاست های کلی اصل 44 قانون اساسی قسمتی از سهام شرکت های بیمه آسیا،البرز و دانا به بخش غیر دولتی

واگذار شده است.]

28

تبصره – رئیس کل بیمه مرکزی ایران بدون حق رای در جلسات مجمع عمومی شرکتهای بیمه ، حضور می

یابد.

ماده 3- مدیر عامل و اعضاء هیأت مدیره شرکتهای بیمه با پیشنهاد وزیر امور اقتصادی و دارایی و تصویب

مجمع عمومی انتخاب و با حکم وزیر امور اقتصادی و دارایی منصوب خواهد شد و عزل مدیر عامل و اعضاء

هیأت مدیره شرکتهای بیمه با پیشنهاد هریک از اعضاء مجمع عمومی و تصویب مجمع عمومی با حکم وزیر

امور اقتصادی و دارایی انجام می گیرد .

ماده 4- شرکتهای بیمه ایران ، آسیا ، البرز و دانا با رعایت قانون تاسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه گری و این

قانون ،طبق مقررات اساسنامه مربوط اداره خواهند شد و در موارد پیش بینی نشده مشمول قانون تجارت می

باشند و درصورتی تابع مقررات عموی مربوط به دولت و موسساتی که با سرمایه دولت تشکیل شده اند ، می

گردند که درمقررات مزبور صراحتا از آنها یاد شده باشد.

ماده 5- ایین نامه استخدامی مشترک شرکتهای بیمه و بیمه مرکزی بنا به پیشنهاد وزیر امور اقتصادی و دارایی به

تصویب هیأت وزیران خواهد رسید .

ماده 6- موسسات بیمه موضوع ماده 5 می توانند حداکثر 5 درصد از سود ویژه مازاد در سال قبل خود را فقط

بین کارکنانی که درسال مربوط با فعالیت فوق العاده درجهت افزایش تولید یا ارائه خدمات مناسب تر باعث بالا

رفتن سود ویژه موسسه شده اند توزیع نمایند مشروط براینکه مبلغ آن بیش از 40 درصد حقوق سالانه هر فرد

نباشد.

تبصره – نحوه توزیع که توسط هیأت مدیره انجام میگیرد با درنظر گرفتن ارزش کمی و کیفی فعالیت کارکنان

مزبور بر طبق آیین نامه ای خواهد بود که به تصویب هیأت وزیران می رسد .

ماده 7- از تاریخ تصویب این قانون ، کلیه قوانین و مقررات مغایر ملغی است.

قانون فوق مشتمل بر هفت ماده و پنج تبصره در جلسه علنی روزیکشنبه مورخ سیزده آذر ماه یکهزارو سیصدو

1367 به تایید شورای نگهبان رسیده است. /11/ شصت و هفت مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 12

29

اساسنامه شرکتهای بیمه

1368 هیأت وزیران /9/ مصوب جلسات مورخ 15

اساسنامه شرکت سهامی بیمه ..…

1368 وزارت امور اقتصادی /5/ 1368 بنا به پیشنهاد شماره 1643 مورخ 14 /9/ [هیأت وزیران در جلسه مورخ 15

1367 مجلس شورای اسلامی ، /9/ و دارایی و به استناد ماده 2 قانون اداره امور شرکت های بیمه مصوب 13

اساسنامه شرکت سهامی بیمه ... را تصویب نمودند .از تاریخ واگذاری سهام شرکت های بیمه آسیا ، البرز و دانا

1368 فقط مربوط به /11/ به بخش غیردولتی ، اساسنامه شرکت های مذکور تغییر یافته و اساسنامه مصوب 15

شرکت های بیمه دولتی است.]

فصل اول - کلیات

ماده 1- شرکت سهامی بیمه ........... که دراین اساسنامه شرکت نامیده می شود با رعایت قانون تاسیس بیمه

مرکزی ایران و بیمه گری و قانون اداره امور شرکتهای بیمه ، طبق مقررات این اساسنامه اداره خواهد شد ، که

در موارد پیش بینی نشده مشمول قانون تجارت می باشد و درصورتی تابع مقررات عمومی مربوط به دولت و

موسساتی که با سرمایه دولت تشکیل شده اند می گردد که در مقررات مزبور صراحتا از شرکت سهامی بیمه ...

نام برده شده باشد. شرکت دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی است.

ماده 2- هدف و موضوع شرکت :

الف – هدف

ایجاد تامین و اطمینان مورد نیاز جامعه از طریق انجام و تعمیم انواع بیمه های بازرگانی مورد نیاز جامعه .

ب – موضوع

-1 انجام عملیات مربوط به امور بیمه های بازرگانی در رشته بیمه های اشیا ، مسوولیت و اشخاص .

1. موارد سه گانه زیر این بند ، مربوط به بیمه های ایران ، البرز و آسیاست ، در مورد بیمه دانا به قرار زیر آمده ]

است :

-1 انجام انواع عملیات مربوط به امور بیمه های بازرگانی در رشته بیمه اشخاص.

-2 قبول بیمه های اتکایی در رشته بیمه اشخاص از موسسات بیمه داخلی یا خارجی .

-3 واگذاری بیمه های اتکایی در رشته بیمه اشخاص به موسسات بیمه داخلی یا خارجی .]

-2 قبول بیمه های اتکایی از موسسات بیمه داخلی یا خارجی .

30

-3 واگذاری بیمه های اتکایی به موسسات بیمه داخلی یا خارجی .

شرکت می تواند طبق مقررات به هر نوع عملیات ( از جمله تاسیس شرکتهای فرعی ، خریداری و تملک سهام

شرکتهای دیگر با حق فروش و انتقال آنها ) که برای توسعه و پیشرفت موضوع شرکت ضروری یا مفید باشد

مبادرت نماید.

ماده 3- سرمایه شرکت ....... ریال است که به ......... سهم ریالی با نام تقسیم شده است و کلیه سهام متعلق به

دولت می باشد که غیر قابل انتقال است.

1. بیمه آسیا : با سرمایه 500 میلیون ( 500,000,000 ) ریال در پنجاه هزار سهم ده هزار ریالی ، بیمه ایران : با ]

سرمایه چهارمیلیارد و چهارصد میلیون ( 4,40,000,000 ) ریال در چهار صدو چهل هزار سهم ده هزار ریالی ، و

بیمه البرز : با سرمایه هفتصد و پنجاه میلیون ( 750,000,000 ) ریال در هفتادو پنج هزار سهم ده هزار ریالی .

2. ماده 3 در مورد بیمه دانا چنین می گوید :

ماده 3- “ سرمایه شرکت مبلغ دویست و پنجاه میلیون ریال است که به بیست و پنج هزار سهم ده هزار ریالی

با نام تقسیم شده است و کلیه سهم متعلق به دولت و غیر قابل انتقال می باشد . سرمایه شرکتهای ادغام شده در

شرکت مزبور و همچنین وجوه موضوع تبصره 3 ماده 1 قانون اداره امور شرکتهای بیمه که توسط شرکت

سهامی بیمه آسیا و شرکت سهامی بیمه البرز بحساب شرکت سهامی بیمه دانا پرداخت می گردد پس از وضع

مانده حساب زیان انباشته شده شرکتهای فوق الذکر با تصویب مجمع عمومی بحساب سرمایه شرکت سهامی

بیمه دانا منظور خواهد شد.

هیأت مدیره شرکت سهامی بیمه دانا مکلف است کلیه داراییها ، بدهیها ، تعهدات و حقوق مالی شرکتهای بیمه

موضوع تبصره 1 ماده 1 قانون اداره امور شرکتهای بیمه را که در شرکت مذکور ادغام شده اند در تاریخ اجرای

قانون مزبور مشخص و در دفاتر قانونی شرکت بیمه دانا ثبت نماید. ”]

تغییرات سرمایه شرکت با تصویب مجمع عمومی خواهد بود.

ماده 4- مرکز اصلی شرکت تهران است ، شرکت می تواند نسبت به تاسیس یا انحلال شعب در داخل یا خارج

از کشور اقدام نماید.

ماده 5- شرکت برای مدت نامحدود تشکیل شده است.

فصل دوم – ارکان شرکت

ماده 6- شرکت دارای ارکان زیر است :

31

الف – مجمع عمومی

ب – هیأت مدیره

ج – مدیر عامل

د – بازرس قانونی

الف – مجمع عمومی

ماده 7- مجمع عمومی مرکب از وزراء امور اقتصادی و دارایی ، بازرگانی ، و رئیس سازمان برنامه و بودجه می

باشد که ریاست مجمع عمومی با وزیر امور اقتصادی و دارایی خواهد بود.

ماده 8- مجمع عمومی با حضور کلیه اعضاء رسمیت یافته و تصمیمات آن با اکثریت آراء معتبر است. اصل

صورتجلسه مجمع عمومی در مرکز شرکت نگهداری و یک نسخه از آن برای هریک از اعضاء مجمع ارسال می

گردد.

تبصره – رئیس کل بیمه مرکزی ایران بدون حق رای در جلسات مجمع عموی شرکت حضور می یابد و

درصورت لزوم ، مدیر عامل و سایر اعضاء هیأت مدیره بدون داشتن حق رای در جلسات مجمع عمومی

حضور خواهند داشت.

ماده 9- مجمع عمومی عادی حداقل سالی یک مرتبه تشکیل می شود. مجمع عمومی ممکن است بطور فوق

العاده به پیشنهاد هریک از اعضاء مجمع عمومی یا مدیر عامل یا هیأت مدیره و یا بازرس قانونی تشکیل شود.

تشکیل جلسات مجمع عمومی بنابر دعوت کتبی رئیس مجمع عمومی و یا مدیر عامل خواهد بود.

مدیر عامل موظف است مجمع عمومی را ظرف ده روز پس از دریافت پیشنهاد تشکیل جلسه دعوت کند و

تاریخ تشکیل جلسه نمی تواند بیش از یکماه از تاریخ دعوت نامه تایین گردد. در دعوت نامه دستور جلسه ،

روز و ساعت و محل انعقاد جلسه ذکر خواهد شد. هیچ موضوعی را نمی توان در مجمع عمومی مطرح کرد

مگر آنکه قبلا جزو دستور قرارداده شده باشد.

ماده 10 - وظایف و اختیارات مجمع عمومی بشرح زیر است:

-1 تعیین خط مشی کلی شرکت.

-2 انتخاب مدیر عامل و سایر اعضاء هیأت مدیره

-3 انتخاب بازرس قانونی .

32

-4 رسیدگی و اتخاذ تصمیم نسبت به گزارش سالانه هیأت مدیره ، ترازنامه حساب سود و زیان پس از استماع

گزارش بازرس قانونی .

-5 رسیدگی به برنامه و تصویب بودجه شرکت.

-6 اتخاذ تصمیم نسبت به مطالبات لاوصول شرکت.

-7 تصویب تشکیلات وآیین نامه های مالی و معاملاتی شرکت که از طرف مدیر عامل پس از تایید هیأت

مدیره پیشنهاد می شود.

-8 تعیین حقوق و مزایا و پاداش مدیر عامل ، اعضاء هیأت مدیره و حق الزحمه بازرس قانونی در چار چوب

مقررات مربوط .

-9 پیشنهاد تغییرات سرمایه شرکت به هیأت وزیران .

-10 بررسی و اتخاذ تصمیم نسبت به درخواست هیأت مدیره در مورد تغییرات و اصلاحات در مفاد اساسنامه

شرکت و پیشنهاد آن به هیأت وزیران جهت تصویب .

-11 اتخاذ تصمیم نسبت به هر موضوع دیگری که با رعایت مفاد این اساسنامه و قوانین و مقررات مربوط در

دستور جلسه قرار گرفته باشد.

-12 اتخاذ تصمیم نسبت به تاسیس شعبه یا شعب در خارج از کشور به پیشنهاد هیأت مدیره .

ب – هیأت مدیره

ماده 11 - هیأت مدیره از پنج نفر تشکیل می شود که با پیشنهاد وزیر امور اقتصادی و دارایی و تصویب مجمع

عمومی از میان اشخاص صلاحیتداری که در امور بیمه یا مدیریت یا مالی یا اقتصاد یا حقوق متخصص باشند

برای مدت 4 سال انتخاب می گردند. انتخاب مجدد هریک از آنان برای دوره های بعد بلامانع است .

تبصره 1- مدیر عامل عضو و رئیس هیأت مدیره شرکت می باشد.

تبصره 2- عزل هریک از اعضاء هیأت مدیره با پیشنهاد هریک از اعضاء مجمع عمومی و تصویب مجمع

مذکور خواهد بود.

تبصره 3- احکام انتصاب و عزل مدیر عامل و سایر اعضای هیأت مدیره پس از تصویب مجمع عمومی توسط

وزیر امور اقتصادی و دارایی صادر و ابلاغ می گردد.

تبصره 4- درصورت فوت یا استعفاء یا عزل یا ممنوعیت های قانونی هریک از اعضاء هیأت مدیره ، مجمع

عمومی می بایست در اسرع وقت شخص دیگری را با رعایت مقررات ماده فوق انتخاب نماید.

تبصره 5- حداقل 3 نفر از اعضاء هیأت مدیره بطور موظف و تمام وقت در شرکت انجام وظیفه می نمایند.

33

ماده 12 - جلسات هیأت مدیره با حضور اکثریت اعضاء رسمیت می یابد و تصمیمات متخذه نیز با اکثریت آراء

اعضاء هیأت مدیره معتبر خواهد بود. این تصمیمات بصورت مکتوب تنظیم و به امضاء حاضرین در جلسه

خواهد رسید.

استلال نظر مخالف می بایست در ذیل صورت جلسه قید شود.

تبصره – جلسات هیأت مدیره با دعوت مدیر عامل تشکیل می گردد لکن هریک از اعضاء هیأت مدیره می

تواند درخواست تشکیل جلسه هیأت مدیره را کتبا به مدیر عامل تسلیم دارد. دراین صورت مدیر عامل موظف

است حداکثر ظرف مدت یک هفته کتبا اعضا را جهت تشکیل جلسه دعوت نماید.

ماده 13 - وظایف و اختیارات هیأت مدیره به قرار زیر است:

-1 اجرای مصوبات مجمع عمومی .

-2 بررسی و تایید برنامه و بودجه سالانه ، تشکیلات ، آیین نامه های مالی و استخدامی و معاملاتی شرکت و

اصلاحات آن از طرف مدیر عامل پیشنهاد می شود جهت طرح و تصویب در مراجع ذیربط.

-3 اتخاذ تصمیم نسبت به تاسیس یا انحلال شعب در داخل کشور به پیشنهاد مدیر عامل در چارچوب

تشکیلات مصوب .

-4 ارائه پیشنهاد تاسیس یا انحلال شعب در خارج از کشور جهت اخذ تصمیم مجمع عمومی .

-5 اتخاذ تصمیم نسبت به قبول با واگذاری نمایندگی در داخل یا خارج از کشور به پیشنهاد مدیر عامل.

-6 اتخاذ تصمیم نسبت به خرید یا فروش اموال غیر منقول و سرمایه گذاریهای شرکت به پیشنهاد مدیر عامل .

-7 اتخاذ تصمیم نسبت به برنامه اتکایی سالانه شرکت به پیشنهاد مدیر عامل .

-8 تصویب آیین نامه های فنی و تعیین حدود اختیارات واحدهای شرکت در صدور بیمه نامه پرداخت

خسارت.

-9 بررسی و اتخاذ تصمیم نسبت به بازیافتی خسارات .

-10 تعیین ذخیره مطالبات مشکوک الوصول و اظهار نظر درخصوصو مطالبات لاوصول جهت طرح در مجمع

عمومی .

-11 تصویب بودجه تفصیلی .

-12 رسیدگی و اقدام نسبت به سازش و داوری در مورد دعاوی با رعایت مقررات مربوط.

-13 تنظیم و تصویب سازمان و شرح وظایف واحدهای شرکت با توجه به آیین نامه استخدامی و تصویب

مقررات داخلی اداری .

34

-14 بررسی و تایید ترازنامه و صورتحساب سود وزیان و تهیه گزارش عملکرد سالانه و ارائه آن جهت

تصویب به مجمع عمومی.

-15 اتخاذ تصمیم نسبت به نحوه توزیع سود ویژه موضوع ماده 6 قانون اداره امور شرکتهای بیمه و آیین نامه

اجرایی آن.

-16 پیشنهاد تغییرات در سرمایه و مفاد اساسنامه شرکت به مجمع عمومی .

-17 اتخاذ تصمیم و یا اظهار نظر حسب مورد نسبت به هر موضوعی که از طرف مدیر عامل مطرح گردد.

ج- مدیر عامل

ماده 14 - مدی عامل بالاترین مقام اجرایی و اداری شرکت است و به طور کلی اداره امور شرکت را عهده دار

می باشد.

ماده 15 - وظایف و اختیارات مدیر عامل شرکت به شرح زیر است:

-1 اجرای مصوبات مجمع عمومی و هیأت مدیره .

-2 تهیه و تنظیم ترازنامه و حساب سود و زیان شرکت و تسلیم آن به هیأت مدیره .

-3 نمایندگی شرکت درمقابل اشخاص حقیقی یا حقوقی و دادگاهها و سایر مراجع قضایی و غیر قضایی با حق

توکیل تا یک درجه و سایر اختیارات مندرج در ماده 62 قانون آیین دادرسی مدنی .

-4 ارائه پیشنهاد در خصوص قبول و واگذاری بیمه های اتکایی به هیأت مدیره .

-5 تعیین برنامه های کار با توجه به مصوبات مجمع عمومی و هیأت مدیره .

-6 تهیه و تنظیم بودجه سالانه جهت طرح در هیأت مدیره .

-7 استخدام ، نصب و عزل و تعیین شغل کارکنان با رعایت مفاد آیین نامه استخدامی .

-8 مدیر عامل دارای کلیه اختیارات لازم برای اداره امور شرکت با توجه به موضوع و هدف مندرج در اساسنامه

می باشد مگر در مواردی که به موجب قانون ویا اساسنامه اخذ تصمیم در مورد آنها در صلاحیت ارکان دیگر

شرکت باشد.

تبصره – مدیر عامل می تواند به تشخیص و مسوولیت خود قسمتی از وظایف و اختیارات خود را به هریک از

اعضاء هیأت مدیره ، و یا سایر کارکنان شرکت تفویض نماید.

د – بازرس قانونی

35

ماده 16 - بازرس قانونی شرکت سازمان حسابرسی می باشد. بازرس قانونی حق دارد از کلیه امور شرکت

اطلاع حاصل کند ولی حق دخالت در امورجاری شرکت را نخواهد داشت و اجرای وظایف وی نباید بهیچوجه

مانع جریان عادی کار شرکت بشود.

ترازنامه و حساب سود و زیان و گزارش عملکرد سالانه شرکت حداقل 45 روز قبل از تشکیل مجمع عمومی

تسلیم بازرس قانونی خواهد شد. بازرس قانونی موظف است حداقل دو هفته قبل از تشکیل مجمع عمومی ،

گزارش خود را به هیأت مدیره و مجمع عمومی تسلیم نماید.

فصل سوم – مقررات مالی

ماده 17 - سال مالی شرکت از اول فروردین ماه هرسال شروع و در پایان اسفند ماه همان سال خاتمه می یابد و

حسابهای شرکت به تاریخ مذکور بسته می شود.

ترازنامه و حساب سود وزیان شرکت بر طبق قانون تاسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه گری و سایر مقررات

مربوطه تنظیم می گردد.

ماده 18 - نامه ها و اسناد تعهد آور شرکت بایستی به امضاء مدیر عامل و یا حداقل دو امضاء مجاز که توسط

مدیر عامل تعیین می گردد باشد.

تبصره – امضاء چک و اوراق بهادار حداقل با دو امضاء و به ترتیبی که در آیین نامه مالی مشخص می گردد

معتبر می باشد.

ماده 19 - سود ویژه شرکت پس از وضع اندوخته ها و مالیات و سایر کسور قانونی ، به خزانه منتقل خواهد

شد.

فصل چهارم – مقررات مختلف

ماده 20 - حداکثر هرخطری که شرکت می تواند بیمه کند 20 درصد مجموع سرمایه ، اندوخته و ذخایر فنی به

استثناء ذخیره خسارت معوق شرکت بوده و تجاوز از آن مجاز نیست مگر آنکه شرکت برای مازاد برآن تحصیل

بیمه اتکایی نماید.

(% تبصره – مجمع عمومی می تواند براساس پیشنهاد هیأت مدیره و تایید شورای عالی بیمه بیست درصد ( 20

مذکور دراین ماده را به حداکثر پنجاه درصد ( 50 %) افزایش دهد.

36

ماده 21 - مدیر عامل و سایر اعضای هیأت مدیره و بازرس قانونی می توانند قراردادهای متعارف بیمه با

شرکت منعقد کنند.

ماده 22 - مدیر عامل و سایر اعضاء هیأت مدیره نمی توانند در مدت تصدی خود به نحوی از انحاء در سایر

شرکتها و موسسات بازرگانی دارای سمتی باشند . تدریس در دانشگاهها و موسسات آموزش عالی مجاز است.[

/ به موجب تصویبنامه های شماره 110852 / ت 325 ه ، 110848 / ت 322 ه ، 110846 / ت 324 ه ، 110850

1369 هیأت وزیران ، عبارت “ همچنین قبول سمتهای غیر موظف در موسسات /7/ ت 323 ه ، جلسه مورخ 15

خیریه و اجتماعی و آموزشی با شرکتها و موسساتی که شرکت درآن سرمایه گذاری کرده یا سهیم باشد به

منظور انجام وظایف محوله ” از متن ماده 22 اساسنامه حذف شده است.]

ماده 23 - مدیر عامل و سایر اعضای هیأت مدیره پس از خاتمه مدت ماموریت تازمانی که جانشین آنها تعیین

نشده است به خدمت خود ادامه خواهند داد.

ماده 24  به منظور کاهش خسارتهای بیمه که در تعهد شرکت قرار دارد و همچنین کاهش حوادث رانندگی

درون شهری و برون شهری و افزایش ایمنی جاده ها برای حفظ سلامت مردم، به شرکت اجازه داده می شود

حسب مورد، از محل بودجه خسارتها و هزینه های سرمایه گذاری خود که سالانه در بودجه شرکت به طور

جداگانه پیش بینی و به تصویب مجمع عمومی می رسد، مبلغی را متناسب با صرفه جویی حاصل از اجرای این

ماده برای تأمین امکانات و تجهیزات مورد نیاز طبق اعلام نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران یا سازمان

راهداری و حمل و نقل جاده ای و همچنین پرداخت پاداش به مأمورین نیروی انتظامی و کارکنان سازمان

راهداری و حمل و نقل جاده ای که با اعلام نیروی یادشده و سازمان مذکور در جهت کاهش خسارت فعالیت

مؤثری داشته اند، اختصاص دهد.

تبصره 1 پاداش موضوع این ماده با رعایت مقررات تبصره ( 29 ) قانون بودجه سال 1344 کل کشور قابل

اختصاص و پرداخت می باشد.

تبصره 2 امکانات و تجهیزات خریداری شده در اجرای این ماده برای بهره برداری به صورت امانی حسب

مورد در اختیار نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران یا سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای قرار می گیرد

و طبق مقررات قانونی مربوط سالانه در دفاتر شرکت قابل استهلاک است.

تبصره 3  نظارت بر حسن اجرای مفاد این ماده و تبصره های آن به عهده کارگروهی متشکل از وزرای امور

اقتصادی و دارایی، کشور و راه و ترابری می باشد که گزارش عملکرد مربوط را هر شش ماه یکبار پس از

بررسی به هیأت وزیران تقدیم می نماید.

37

1385 هیأت وزیران به عنوان ماده 24 به اساسنامه شرکت /6/ [متن فوق به موجب تصویب نامه های مورخ 29

های بیمه دولتی الحاق و شماره ماده 24 به 25 اصلاح شده است.]

ماده 25 - آیین نامه ها و مقررات موجود تازمانی که براساس این اساسنامه تغییر نکرده است به قوت خود باقی

خواهد بود.

38

قانون مسئولیت مدنی

1339 کمیسیون مشترک دادگستری مجلسین /2/ مصوب 7

ماده 1 - هرکس بدون مجوز قانونی عمدا یا در نتیجه بی احتیاطی به جان یا سلامتی یا مال یا آزادی یا حیثیت

یا شهرت تجارتی یا به هر حق دیگر که به موجب قانون برای افراد ایجاد گردیده لطمه ای وارد نماید که

موجب ضرر مادی یا معنوی دیگری شود مسئول جبران خسارت ناشی از عمل خود می باشد.

ماده 2 - در موردی که عمل واردکننده زیان موجب خسارت مادی یا معنوی زیان دیده شده باشد دادگاه پس

از رسیدگی و ثبوت امر او را به جبران خسارات مزبور محکوم می نماید و چنان چه عمل واردکننده زیان فقط

موجب یکی از خسارات مزبور باشد دادگاه او را به جبران همان نوع خساراتی که وارد نموده محکوم خواهد

نمود.

ماده 3 - دادگاه میزان زیان و طریقه و کیفیت جبران آن را با توجه به اوضاع و احوال قضیه تعیین خواهد کرد

جبران زیان را به صورت مستمری نمی شود تعیین کرد مگر آن که مدیون تامین مقتضی برای پرداخت آن بدهد

یا آن که قانون آن را تجویز نماید.

ماده 4 - دادگاه می تواند میزان خسارت را در مورد زیر تخفیف دهد:

1 - هر گاه پس از وقوع خسارت واردکننده زیان به نحو موثری به زیان دیده کمک و مساعدت کرده باشد.

2 - هر گاه وقوع خسارت ناشی از غفلتی بود که عرفا قابل اغماض باشد و جبران آن نیز موجب عسرت و

تنگدستی واردکننده زیان شود.

3 - وقتی که زیان دیده به نحوی از انحا موجبات تسهیل ایجاد زیان را فراهم نموده یا به اضافه شدن آن کمک

و یا وضعیت واردکننده زیان را تشدید کرده باشد.

ماده 5 - اگر در اثر آسیبی که به بدن یا سلامتی کسی وارد شده در بدن او نقصی پیدا شود یا قوه کار زیان دیده

کم گردد و یا از بین برود و یا موجب افزایش مخارج زندگانی او بشود واردکننده زیان مسئول جبران کلیه

خسارات مزبور است .

دادگاه جبران زیان را با رعایت اوضاع و احوال قضیه به طریق مستمری و یا پرداخت مبلغی دفعتا واحده تعیین

می نماید و در مواردی که جبران زیان باید به طریق مستمری به عمل آید تشخیص این که به چه اندازه و تا چه

میزان و تا چه مبلغ می توان از واردکننده زیان تامین گرفت با دادگاه است .

39

اگر در موقع صدور حکم تعیین عواقب صدمات بدنی به طور تحقیق ممکن نباشد دادگاه از تاریخ صدور حکم

تا دو سال حق تجدید نظر نسبت به حکم خواهد داشت .

ماده 6 - در صورت مرگ آسیب دیده زیان شامل کلیه هزینه ها مخصوصا هزینه کفن و دفن می باشد اگر مرگ

فوری نباشد هزینه معالجه و زیان ناشی از سلب قدرت کردن در مدت ناخوشی نیز جز زیان محسوب خواهد

شد. در صورتی که در زمان وقوع آسیب زیاندیده قانونا مکلف بوده و یا ممکن است بعدها مکلف شود شخص

ثالثی را نگاهداری می نماید و در اثر مرگ او شخص ثالث از آن حق محروم گردد واردکننده زیان باید مبلغی

به عنوان مستمری متناسب با مدتی که ادامه حیات آسیب دیده عادتا ممکن و مکلف به نگاهداری شخص ثالث

بوده به آن شخص پرداخت کند در این صورت تشخیص میزان تامین که باید گرفته شود با دادگاه است . در

صورتی که در زمان وقوع آسیب نطفه شخص ثالث بسته شده و یا هنوز طفل به دنیا نیامده باشد شخص مزبور

استحقاق مستمری را خواهد داشت .

ماده 7 - کسی که نگاهداری یا مواظبت مجنون یا صغیر قانونا یا بر حسب قرارداد به عهده او می باشد در

صورت تقصیر در نگاهداری یا مواظبت مسئول جبران زیان وارده از ناحیه مجنون و یا صغیر می باشد و در

صورتی که استطاعت جبران تمام یا قسمتی از زیان وارده را نداشته باشد از مال مجنون یا صغیر زیان جبران

خواهد شد و در هر صورت جبران زیان باید به نحوی صورت گیرد که موجب عسرت و تنگدستی جبران

کننده نباشد.

ماده 8 - کسی که در اثر تصدیقات یا انتشارات مخالف واقع به حیثیت و اعتبارات و و موقعیت دیگری زیان

وارد آورد مسئول جبران آن است . شخصی که در اثر انتشارات مزبور یا سایر وسایل مخالف با حسن نیت

مشتریانش کم و یا در معرض از بین رفتن باشد می تواند موقوف شدن عملیات مزبور را خواسته و در صورت

اثبات تقصیر زیان وارده را از واردکننده مطالبه نماید.

ماده 9 - دختری که در اثر حیله یا تهدید و یا سو استفاده از زیر دست بودن برای همخوابگی نامشروع شده

می تواند از مرتکب علاوه از زیان مادی مطالبه زیان معنوی هم بنماید.

ماده 10 - کسی که به حیثیت و اعتبارات شخصی یا خانوادگی او لطمه وارد شود می تواند از کسی که لطمه

وارد آورده است جبران زیان مادی معنوی خود را بخواهد هر گاه اهمیت زیان و نوع تقصیر ایجاب نماید

دادگاه می تواند در صورت اثبات تقصیر علاوه بر صدور حکم به خسارت مالی حکم به رفع زیان از طریق

دیگر از قبیل الزام به عذرخواهی و درج حکم در جراید و امثال آن نماید.

40

ماده 11 - کارمندان دولت و شهرداریها و موسسات وابسته به آنها که به مناسبت انجام وظیفه عمدا یا در نتیجه

بی احتیاطی خساراتی به اشخاص وارد نمایند شخصا مسئول جبران خسارت وارده می باشند ولی هر گاه

خسارات وارده مستند به عمل آنان نبوده و مربوط به نقص وسایل ادارات و یا موسسات مزبور باشد در این

صورت جبران خسارت بر عهده اداره یا موسسه مربوطه است ولی در مورد اعمال حاکمیت دولت هر گاه

اقداماتی که بر حسب ضرورت برای تامین منافع اجتماعی طبق قانون به عمل آید و موجب ضرر دیگری شود

دولت مجبور به پرداخت خسارات نخواهد بود.

ماده 12 - کارفرمایانی که مشمول قانون کار هستند مسئول جبران خساراتی می باشند که از طرف کارکنان

اداری و یا کارگران آنان در حین انجام کار یا به مناسبت آن وارد شده است مگر این که محرز شود تمام

احتیاطهایی که اوضاع و احوال قضیه ایجاب می نموده به عمل آورده و یا این که اگر احتیاطهای مزبور را به

عمل می آورند باز هم جلوگیری از ورود زیان مقدور نمی بود کارفرما می تواند به واردکننده خسارت در

صورتی که مطابق قانون مسئول شناخته شود مراجعه نماید.

ماده 13 - کارفرمایان مشمول ماده 12 مکلفند تمام کارگران و کارکنان اداری خود را در مقابل خسارت وارده

از ناحیه آن به اشخاص ثالث بیمه نمایند.

ماده 14 - در مورد ماده 12 هر گاه چند نفر مجتمعا زیانی وارد آورند متضامنا مسئول جبران خسارت وارده

هستند.

در این مورد میزان مسئولیت هر یک از آنان با توجه به نحوه مداخله هر یک از طرف دادگاه تعیین می شود.

ماده 15 - کسی که در مقام دفاع مشروع موجب خسارات بدنی یا مالی شخص متعددی شود مسئول خسارت

نیست مشروط بر این که خسارت وارده بر حسب متعارف متناسب با دفاع باشد.

ماده 16 - وزارت دادگستری مامور اجرای این قانون است .

قانون فوق که مشتمل بر شانزده ماده و در تاریخ هفتم اردیبهشت ماه یک هزار و سیصد و سی و نه به تصویب

کمیسیون مشترک دادگستری مجلسین رسیده است به موجب قانون اجازه اجرا لوایح پیشنهادی وزیر فعلی

دادگستری پس از تصویب کمیسیون مشترک قوانین دادگستری مجلسین قابل اجرا می باشد.

رییس مجلس سنا - رییس مجلس شورای ملی

41

قانون تاسیس موسسات بیمه غیر دولتی

1380 مجلس شورای اسلامی /6/ مصوب جلسه مورخ 6

ماده واحده  به منظورتعمیم و گسترش صنعت بیمه درکشور، افزایش رقابت و کارائی در بازار بیمه ، افزایش

رفاه عمومی و گسترش امنیت اجتماعی و اقتصادی ، افزایش نقش بیمه دررشد و توسعه اقتصادی کشور و

جلوگیری از ضرر وزیان جامعه با توجه به ذیل اصل چهل وچهارم ( 44 ) قانون اساسی و درچارچوب ضوابط ،

قلمرو وشرایط تعیین شده زیر اجازه تأسیس موسسه بیمه غیر دولتی به اشخاص داخلی داده می شود :

1. سیاستگذاری در صنعت بیمه ، اعمال نظارت بر فعالیتهای بیمه ای و صدور مجوز فعالیت بیمه ای کماکان

جهت اعمال حاکمیت در اختیار دولت جمهوری اسلامی ایران باقی خواهد بود.

2. ضوابط مربوط به نحوه تأسیس و فعالیت موسسات بیمه داخلی از قبیل شرایط اخذ مجوز تأسیس و لغو آن ،

نحوه انتقال عملیات و ادغام ، انحلال و ورشکستگی موسسات بیمه ای ، محدوده فعالیت بیمه ای و بیمه اتکائی

شامل انواع معاملات بیمه ، حق بیمه و کارمزد مربوط به رشته های مختلف بیمه ، میزان ذخایر فنی و اندوخته

های قانونی و نحوه سرمایه گذاری آنها براساس قانون تأسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه گری مصوب

1316 تعیین خواهد شد. /2/ 1350/3/30 و اصلاحیه بعدی و قانون بیمه مصوب 7

3. حداقل سرمایه موسسات بیمه موضوع ماده ( 36 ) قانون تأسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه گری مصوب

1350/3/30 برای موسسات بیمه غیردولتی با پیشنهادبیمه مرکزی ایران و تائید وزارت امور اقتصادی و دارائی و

تصویب هیأت وزیران تعیین خواهد شد .

قانون فوق مشتمل بر ماده واحده در جلسه علنی روز سه شنبه مورخ ششم شهریور ماه یکهزارو سیصد و هشتاد

1380 به تائید شورای نگهبان رسیده است . /6/ مجلس شورای اسلامی تصویب و درتاریخ 27

42

آیین نامه شماره 40 – آیین نامه ضوابط تأسیس مؤسسات بیمه غیردولتی

1380 شورای عالی بیمه(با اصلاحات بعدی) /11/ مصوب مورخ 1

ماده 1. در این آیین نامه واژه ها یا عبارتهای زیر به جای توضیح مربوط به کار می رود :

الف – مؤسسه بیمه : مؤسسه بیمه ای که به موجب قانون تاسیس مؤسسات بیمه غیردولتی مصوب ششم

شهریور 1380 مجلس شواری اسلامی و براساس قانون تاسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه گری و مقررات این

آیین نامه به صورت غیر دولتی ایجاد و به عملیات بیمه گری مبادرت می نماید. مؤسسه بیمه غیر دولتی در این

آیین نامه مؤسسه بیمه نامیده می شود.

ب – شخص حقیقی داخلی : شخص حقیقی تبعه جمهوری اسلامی ایران

پ – شخص حقوقی داخلی : شخص حقوقی که دارای تابعیت ایرانی بوده و براساس قوانین موضوعه جمهوری

اسلامی ایران در مراجع ذیصلاح به ثبت رسیده باشد.

ت – موافقت اصولی : موافقت با درخواست تاسیس مؤسسه بیمه که پس از اخذ مصوبه مجمع عمومی بیمه

مرکزی ایران به منظور تشکیل پرونده ثبتی و پذیره نویسی سهام صادر می شود.

ث – پروانه تاسیس : موافقت با ثبت مؤسسه بیمه در مرجع ثبت شرکتها که بیمه مرکزی ایران پس از تایید

طرح اساسنامه و انتخاب اولین مدیران و بازرس یا بازرسان در مجمع عمومی مؤسس و در صورت احراز

شرایط لازم براساس موافقت اصولی صادر می کند.

ج – پروانه فعالیت: مجوز فعالیت مؤسسه بیمه در یک یا چند رشته بیمه ای که بیمه مرکزی ایران صادر می

نماید.

ح – قانون تاسیس : قانون تاسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه گری مصوب سال 1350 و اصلاحات بعدی آن.

« شرکت تعاونی سهامی عام » ایرانی یا « شرکت سهامی عام » ماده 2. تشکیل مؤسسه بیمه صرفاً به صورت

ایرانی که سهام آن با نام بوده و با رعایت قانون تأسیس و طبق قانون تجارت به ثبت رسیده باشد، امکان پذیر

قانون اصلاح » ( مقررات ماده ( 12 ،« شرکت تعاونی سهامی عام » است. در تاسیس موسسه بیمه به صورت

موادی از قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و اجرای سیاست

1387 مجلس /4/ های کلی اصل 44 قانون اساسی- مصوب مجمع تشخیص مصلحت نظام به تاریخ ابلاغی 31

نیز رعایت خواهد شد. « شورای اسلامی

43

4 ) به / 1388 شورای عالی بیمه(آیین نامه 40 /11/ 1388 و 7 /10/ [ماده 2 به موجب مصوبات جلسات مورخ 2

شرح متن اصلاح شد ]

ماده 3. مؤسسین مؤسسه بیمه باید فاقد سابقه محکومیت موضوع ماده 64 قانون تاسیس و یا هرگونه محکومیت

دیگری که منجر به محرومیت از حقوق اجتماعی شده است باشند.

ماده 4.وزارتخانه ها ، مؤسسه های دولتی ، مؤسسات و نهادهای عمومی غیر دولتی و شرکتهای موضوع ماده 2

‹‹قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت›› نمی توانند جزء مؤسسین مؤسسه بیمه باشند.

تبصره 1. وزارتخانه ها ، مؤسسات ، نهادها و شرکت های موضوع این ماده در مجموع نمی توانند بیش از ده

درصد در مؤسسه بیمه سهم داشته باشند .

تبصره 2. شرکت های موضوع تبصره ماده 4 قانون محاسبات عمومی کشور مشمول حکم این ماده نمی باشند

ولی در هر حال مجموع سهام آنها نباید بیش از 20 درصد سهام مؤسسه بیمه باشد.

تبصره 3. صندوقهای بازنشستگی کارکنان شرکتها و موسسات دولتی به استثنای صندوق بازنشستگی کشوری و

صندوق های بازنشستگی نیروهای مسلح مشمول محدودیت این ماده نمی باشند.

2 ) در ذیل ماده 4 / 1381 شورای عالی بیمه(آیین نامه 41 /11/ [این تبصره به موجب مصوبات جلسه مورخ 29

اضافه شد ]

ماده 5. اشخاص حقوقی که وزارتخانه ها، شرکتهای دولتی و مؤسسات و نهادهای عمومی غیر دولتی در آنها

بیش از 20 درصد سهم دارند نمی توانند در مجموع بیش از 20 درصد در موسسه بیمه سهم داشته باشند .

ماده 6. در اجرای ماده ( 33 ) قانون تاسیس ، از نظر این آیین نامه مجموع اشخاص زیر در هر حالت یک شخص

محسوب می شود:

الف – شخص حقیقی متقاضی به علاوه اقارب مندرج در ماده مذکور .

ب – اشخاص حقوقی که شخص حقیقی متقاضی و یا اقارب مندرج در ماده مذکور در آن بیش از 20 درصد

حق رای داشته باشند.

پ – شخص حقوقی متقاضی به علاوه سایر اشخاص حقوقی که متقاضی به طور مستقیم یا با واسطه در آنها

بیش از 20 درصد حق رای داشته باشد.

ت – اشخاص حقوقی که یک شخص حقیقی یا حقوقی همزمان به طور مستقیم یا با واسطه در آنها بیش از 20

درصد حق رای داشته باشد.

44

ماده 7. برای دریافت موافقت اصولی ، اشخاص حقیقی و حقوقی داخلی که واجد شرایط مقرر در این آیین

نامه هستند باید تقاضای تاسیس مؤسسه بیمه را همراه پیش نویس اساسنامه ، برنامه جامع عملیاتی و سایر

مدارک و اطلاعاتی که برای احراز شرایط پیش بینی شده در قانون تاسیس و این آیین نامه مورد نیاز است به

بیمه مرکزی ایران تسلیم نمایند.

تبصره 1. برنامه جامع عملیاتی باید شامل اهداف مؤسسه ، بازارهای هدف ، تمهیدات بیمه اتکای و نحوه

حصول به اهداف مورد نظر حداقل برای سه سال اولیه فعالیت مؤسسه بیمه باشد.

تبصره 2. در صورتی که بیمه مرکزی ایران پس از دریافت مدارک از متقاضی ، برای احراز شرایط ، ارائه

مدارک و اطلاعات دیگری را لازم بداند باید ظرف پانزده روز اداری مراتب را به طور کتبی به متقاضی اعلام

نماید.

ماده 8. در صورتی که شخص یا اشخاص حقوقی جزء مؤسسین مؤسسه بیمه باشند، مؤسسین مکلفند یک

نسخه از اساسنامه و ترازنامه و حساب عملکرد سود و زیان مصوب آن شخص یا اشخاص حقوقی در سه سال

مالی قبل را همراه اظهارنامه ای مشتمل بر اسامی اعضای هیأت مدیره و سهامداران عمده (دارای بیش از پنج

درصدسهام) و سایر اطلاعات ضروری به بیمه مرکزی ایران ارائه دهند.

ماده 9. بیمه مرکزی ایران پس از دریافت کلیه مدارک و اطلاعات مورد نیاز و احراز شرایط قانونی مؤسسین ،

حداکثر ظرف یک ماه نظر خود را درباره تقاضای مطرح شده برای طر مراحل قانونی به شورای عالی بیمه ارائه

خواهد نمود.

ماده 10 . مفاد اعلامیه پذیره نویسی باید قبل از ارائه به اداره ثبت شرکتها به تایید بیمه مرکزی ایران برسد.

ماده 11 . اعضای هیأت مدیره(اعم ازا شخاص حقیقی یا نماینده اشخاص حقوقی) ، مدیر عامل و قائم مقام

مدیر عامل (در صورت وجود) باید ضمن داشتن مدرک کارشناسی مرتبط (بیمه، اقتصاد، امور مالی ، مدیریت ،

حقوق و رشته های مشابه) و نداشتن محکومیت موضوع ماده 64 قانون تاسیس ، به تشخیص بیمه مرکزی ایران

از حسن شهرت برخوردار باشند. مدیر عامل و قائم مقام مدیر عامل( در صورت وجود) باید به تشخیص بیمه

مرکزی ایران تجربه کاری مفید و مؤثر داشته باشند

تبصره 1 . درصورتی که مدرک کارشناسی افراد معرفی شده جهت عضویت در هیأت مدیره موسسه بیمه در

درشته های غیر مرتبط باشد به شرط آنکه واجد شرایط بوده حداقل پنج سال تجربه موثر مدیریتی داشته باشند

بیمه مرکزی ایران می تواند به تشخیص خود با عضویت آنها در هیأت مدیریه موافقت نماید. در هرصورت

تعداد اینگونه اعضا نمی تواند از دو پنجم تعداد اعضای هیأت مدیره هر موسسه بیمه بیشتر باشد.

45

( 1/ 1381 شورای عالی بیمه(آیین نامه 41 /11/ 1381 و 8 /9/ [این تبصره به موجب مصوبات جلسات مورخ 5

در ذیل ماده 11 اضافه شد ]

تبصره 2 . در صورتی که هیأت مدیره مؤسسه بیمه هر یک از شرایط مندرج در این آیین نامه و یا سایر مقررات

مربوط را از دست بدهد مؤسسه بیمه موظف است حداکثر تا سه ماه وضعیت هیأت مدیره را با شرایط و

مقررات مربوط منطبق نماید. در غیر اینصورت رئیس کل بیمه مرکزی ایران موظف است در اجرای ماده 41

قانون تأسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه گری موضوع را همراه با پیشنهاد مشخص در شورای عالی بیمه مطرح

نماید.

تبصره 3. در صورت استعفاء، عزل یا فوت مدیر عامل مؤسسه بیمه یا سلب شرایط وی (به تشخیص بیمه

مرکزی ایران)، مؤسسه بیمه موظف است حداکثر تا دو ماه فرد واجد شرایط دیگری را به بیمه مرکزی ایران

معرفی نماید. بیمه مرکزی ایران موظف است حداکثر ظرف مدت یک ماه نظر خود را در مورد صلاحیت فرد

معرفی شده اعلام کند. تا زمان انتصاب مدیر عامل مورد تأیید بیمه مرکزی ایران، انجام وظایف وی بر عهده

رئیس هیأت مدیره یا قائم مقام مدیر عامل مؤسسه بیمه خواهد بود.

چنانچه مؤسسه بیمه ای به هر علت بیش از سه ماه فاقد مدیر عامل تأیید صلاحیت شده باشد رئیس کل بیمه

مرکزی ایران موظف است در اجرای ماده 41 قانون تأسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه گری موضوع را همراه با

پیشنهاد مشخص در شورای عالی بیمه مطرح نماید.

3 ) در ذیل / 1384 شورای عالی بیمه(آیین نامه 40 /2/ [تبصره های 2 و 3 به موجب مصوبات جلسه مورخ 13

ماده 11 اضافه شد ]

ماده 12 . حسابرس و بازرس قانونی مؤسسه بیمه باید از میان حسابرسان مورد تایید بیمه مرکزی جمهوری

اسلامی ایران و معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار انتخاب شوند.

4 ) به / 1388 شورای عالی بیمه(آیین نامه 40 /11/ 1388 و 7 /10/ [ماده 12 به موجب مصوبات جلسات مورخ 2

شرح متن اصلاح شد ]

ماده 13 . مؤسسات بیمه ای که در بیمه های زندگی فعالیت می کنند موظفند محاسب فنی مورد تایید بیمه

مرکزی ایران را معرفی نمایند.

ماده 14 . هیچ یک از اهضای هیأت مدیره ، مدیر عامل و قائم مقام مدیر عامل مؤسسه بیمه نمی توانند در سایر

مؤسسات بیمه ، کارگزاری ها و نمایندگی های بیمه سمت داشته باشند.

46

ماده 15 . پس از تعیین سرمایه ، تصویب اساسنامه و همچنین تعیین مدیران ، بازرس قانونی و سایر موارد

مندرج در قانون تجارت در مجمع عمومی مؤسس همچنین تعیین مدیر عامل و در صورت لزوم محاسب فنی ،

بیمه مرکزی ایران با رعایت مقررات ، پروانه تاسیس مؤسسه بیمه را صادر خواهد نمود.

ماده 16 . مدت اعتبار موافقت اصولی و پروانه تاسیس حداکثر یک سال پس از صدور است مگر آنکه قبل از

انقضاء به درخواست متقاضی و موافقت بیمه مرکزی ایران این مهلت تمدید شود.

تبصره – مجوزهای صادر شده قابل انتقال به غیر نمی باشد.

ماده 17 . برای صدور پروانه فعالیت در هر یک از مجموعه رشته های اموال ، اشخاص یا مسئولیت، مؤسسه

بیمه باید مدیر فنی که صلاحیت وی مورد تایید بیمه مرکزی باشد معرفی نماید.

تبصره 1. در صورت استعفاء، عزل یا فوت هر یک از مدیران فنی مؤسسه بیمه یا سلب شرایط آنها (به

تشخیص بیمه مرکزی ایران)، مؤسسه بیمه موظف است حداکثر ظرف دو ماه فرد واجد شرایط دیگری را به

بیمه مرکزی ایران معرفی نماید. بیمه مرکزی ایران موظف است حداکثر ظرف یک ماه نظر خود را در مورد

صلاحیت فرد معرفی شده اعلام کند. تا زمان انتصاب مدیر فنی مورد تأیید بیمه مرکزی ایران، انجام وظایف وی

بر عهده مدیر عامل یا قائم مقام مدیر عامل مؤسسه بیمه خواهد بود.

چنانچه مؤسسه بیمه به هر علت بیش از سه ماه در هر یک از رشته های بیمه اموال، اشخاص و یا مسئولیت

فاقد مدیر فنی تأیید صلاحیت شده باشد، رئیس کل بیمه مرکزی ایران موظف است در اجرای ماده 41 قانون

تأسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه گری موضوع را همراه با پیشنهاد مشخص در شورای عالی بیمه مطرح نماید.

تبصره 2. چنانچه مؤسسه بیمه بخواهد فردی را به عنوان معاون فنی یا عناوین مشابه منصوب نماید صلاحیت

وی باید قبلاً به تأیید بیمه مرکزی ایران رسیده باشد.

3 ) در ذیل / 1384 شورای عالی بیمه(آیین نامه 41 /2/ [تبصره های 1 و 2 به موجب مصوبات جلسه مورخ 13

ماده 17 اضافه شد ]

ماده 18 . بیمه مرکزی ایران پس از ثبت مؤسسه بیمه و معرفی مدیر یا مدیران فنی مورد تایید ، ظرف یک ماه

پروانه فعالیت برای رشته های مورد تقاضا را در چارچوب اساسنامه صادر خواهد کرد.

ماده 19 . مدیران مؤسسه بیمه موظفند براساس برنامه عملیاتی پیش بینی شده مؤسسه بیمه را اداره نمایند و

هرگونه تغییر در کلیات برنامه عملیاتی را قبلاُ به اطلاع و تایید بیمه مرکزی ایران برسانند.

ماده 20 . انجام عملیات اتکایی برای مؤسسات بیمه اتکایی مجاز است. مؤسسات بیمه مستقیم مشروط به داشتن

حداقل سرمایه مورد نیاز برای فعالیت بیمه اتکایی و با رعایت ضوابطی که از سوی بیمه مرکزی ج.ا.ایران اعلام

47

خواهد شد، مجاز به قبولی اتکایی از سایر مؤسسات بیمه داخلی(اعم از دولتی، غیردولتی و ثبت شده در مناطق

آزاد) و خارجی می باشند.

تبصره. مؤسسات بیمه مستقیم با رعایت شرایط موضوع این ماده برای مدت دو سال به صورت آزمایشی ( از

تاریخ تصویب) مجاز به قبولی اتکایی خواهند بود.

5 ) به شرح متن اصلاح / 1389 شورای عالی بیمه(آیین نامه 40 /6/ [ماده 20 به موجب مصوبات جلسه مورخ 31

شد ]

ماده 21 . مواردی که در این آیین نامه ذکر نشده است حسب مورد تابع قانون تاسیس مؤسسات بیمه غیر

دولتی، قانون تاسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه گری ، قانون تجارت ، مصوبات شورای عالی بیمه، دستور العمل

های بیمه مرکزی ایران و سایر قوانین و مقررات جاری خواهد بود.

1380 به تصویب شورای عالی بیمه رسید . /11/ این ضوابط در 21 ماده و 5 تبصره در تاریخ 1

48

حداقل سرمایه مؤسسات بیمه غیردولتی

1385 هیأت وزیران /9/ مصوب جلسه مورخ 12

وزارت اموراقتصادی و دارائی  بیمه مرکزی ایران

1385 بیمه مرکزی ایران و /2/ 1385 بنا به پیشنهاد شماره 4511 مورخ 25 /9/ هیأت وزیران درجلسه مورخ 12

1385 وزارت اموراقتصادی و دارائی وبه استناد بند ( 3) ماده واحده /4/ 62 مورخ 7 /1916/ تاییدیه شماره 7085

قانون تأسیس موسسات بیمه غیردولتی  مصوب 1380 تصویب نمود :

حداقل سرمایه موسسات بیمه موضوع ماده ( 36 ) قانون تأسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه گری مصوب

1350 برای موسسات بیمه غیر دولتی به شرح زیر تعیین می شود:

ردیف نام رشته های بیمه حداقل سرمایه

1 شرکت بیمه زندگی 160 میلیارد ریال

2 شرکت بیمه غیر زندگی 160 میلیارد ریال

3 شرکت بیمه مختلط ( مختلط وغیر مختلط) 280 میلیارد ریال

4 شرکت بیمه اتکائی 400 میلیارد ریال

شرکت های بیمه غیر دولتی موظفند ظرف دو سال حداقل سرمایه خود را با این تصویب نامه منطبق نمایند .

1380 می گردد. /8/ این تصویب نامه جایگزین تصویب نامه شماره 34521 / ت 25418 ه مورخ 21

49

آیین نامه شماره 41 - آیین نامه تأسیس،فعالیت وانحلال دفاترارتباطی

مؤسسات بیمه و مؤسسات کارگزاری بیمه خارجی در جمهوری اسلامی ایران

1380 شورای عالی بیمه /12/ مصوب جلسه مورخ 14

شورای عالی بیمه در اجرای وظایف مقرر در ‹‹ قانون تاسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه گری›› در جلسه

1380 ‹‹ آیین نامه تاسیس ، فعالیت و انحلال دفاتر ارتباطی مؤسسات بیمه و مؤسسات کارگزاری /12/ مورخ 14

بیمه خارجی در جمهوری اسلامی ایران›› را در شش ماده به شرح زیر تصویب نمود:

ماده 1- مؤسسات بیمه و مؤسسات کارگزاری بیمه خارجی می توانند با موافقت بیمه مرکزی ایران و در

چارچوب ضوابط این آیین نامه اقدام به تاسیس دفتر ارتباطی در جمهوری اسلامی ایران نمایند . دفاتر ارتباطی

موظفند علاوه بر ضوابط این آیین نامه ، از قوانین دولت جمهوری اسلامی ایران و همچنین به عنوان شخص

حقوقی از مقررات حاکم بر صنعت بیمه کشور ایران پیروی نمایند.

ماده 2- دفاتر ارتباطی می توانند به عنوان رابط بین مؤسسه متبوع خود و مؤسسات بیمه ایرانی در زمینه

پیگیری امور بیمه اتکایی ، ارائه خدمات کارشناسی و انتقال دانش فنی بیمه ای فعالیت نمایند اما مجاز به عرضه

بیمه و انجام عملیاتی که در حیطه وظایف مؤسسات بیمه داخلی قرار دارد نیستند.

ماده 3- بیمه مرکزی ایران براساس وظایف قانونی خود بر فعالیت دفاتر ارتباطی نظارت خواهد کرد.

ماده 4- مؤسسات بیمه خارجی می توانند دفتر ارتباطی خود در ایران را با اطلاع بیمه مرکزی ایران و رعایت

قوانین موجود به طور موقت تعطیل و یا آن را منحل نمایند.

ماده 5- در صورتی که دفتر ارتباطی به تشخیص بیمه مرکزی ایران از مقررات مربوط تخلف نماید، بیمه

مرکزی ایران می تواند حسب مورد تذکر یا اخطار دهد یا با موافقت رئیس کل بیمه مرکزی ایران از فعالیت آن

جلوگیری کند.

ماده 6- نحوه تاسیس ، فعالیت و انحلال دفاتر ارتباطی مزبور در چارچوب این آیین نامه از سوی بیمه مرکزی

ایران تعیین و اعلام خواهد شد.

این آیین نامه از تاریخ ابلاغ قابل اجرا خواهد بود

50

قانون اصلاح قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری- صنعتی

جمهوری اسلامی ایران

1377 مجلس شورای اسلامی /12/ مصوب جلسه مورخ 25

1378 مجمع تشخیص مصلحت نظام(با اصلاحات بعدی) /4/ و 3

ماده واحده - قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری- صنعتی جمهوری اسلامی ایران - مصوب 1372 - به

شرح زیر اصلاح می شود :

.....1

.....2

.....3

.....4

5. متن زیر به عنوان ماده 28 به قانون مذکور الحاق می شود :

ماده 28 . تأسیس و فعالیت موسسات بیمه ایرانی با سرمایه داخلی وخارجی و شعب و نمایندگی آنها و

موسسات کارگزاری بیمه در مناطق آزاد تجاری- صنعتی جمهوری اسلامی ایران مجاز و صرفاً تابع مقرراتی

است که به پیشنهاد بیمه مرکزی ایران به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.

قانون فوق مشتمل بر ماده واحده در جلسه علنی روز سه شنبه مورخ بیست و پنجم اسفند ماه یک هزار و

1378 به تصویب نهایی مجمع /4/ سیصد و هفتاد و هفت مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 3

تشخیص مصلحت نظام رسیده است.

تبصره : حکم مذکور در این ماده شامل شعب و نمایندگی موسسات خارجی و موسسات کارگزاری بیمه

خارجی نیز خواهد بود[این تبصره به موجب قانون اصلاح قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری – صنعتی

1388 توسط مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ /5/ جمهوری اسلامی ایران که در تاریخ 7

1388/12/15 از سوی مجمع تشخیص مصلحت نظام موافق با مصلحت نظام تشخیص داده شده است به ماده

28 اضافه شده است.]

51

مقررات تأسیس و فعالیت مؤسسات بیمه در مناطق آزاد تجاری - صنعتی

جمهوری اسلامی

1379 هیأت وزیران (با اصلاحات بعدی) /6/ مصوب جلسه مورخ 2

1379/6/ شماره: . 24117 ت 22117 ه- تاریخ : 8

بیمه مرکزی ایران - شورای عالی مناطق آزاد تجاری - صنعتی جمهوری اسلامی ایران

1378 بیمه مرکزی ایران و /8/ 1379 بنا به پیشنهاد شماره 12611 مورخ 12 /6/ هیأت وزیران در جلسه مورخ 2

به استناد ماده ( 28 ) الحاقی به قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری - صنعتی جمهوری اسلامی ایران -

مصوب 1378 - مقررات تأسیس و فعالیت مؤسسات بیمه در مناطق آزاد تجاری - صنعتی جمهوری اسلامی

ایران را به شرح زیر تصویب نمود:

مقررات تأسیس و فعالیت مؤسسات بیمه در مناطق آزاد تجاری - صنعتی

جمهوری اسلامی ایران

فصل اول . تعاریف

ماده 1- در این آیین نامه واژه های زیر به جای عبارت های مشروح مربوط به کار می رود:

الف ) مناطق آزاد: مناطق آزاد تجاری - صنعتی جمهوری اسلامی ایران .

ب ) سایر نقاط کشور: کشور جمهوری اسلامی ایران به استثنای مناطق آزاد.

پ ) منطقه : هریک از مناطق آزاد.

ت ) سازمان : سازمان هریک از مناطق آزاد.

ث ) مؤسسات موضوع این آیین نامه : کلیه مؤسسات مذکور در ماده ( 2)این آیین نامه .

ج ) مؤسسات بیمه : مؤسسات بیمه ای که طبق مقررات این آیین نامه مجاز به فعالیت درمنطقه می باشند.

چ ) مؤسسات بیمه متقابل : مؤسسات بیمه ای که خدمات خود را به صورت بیمه متقابل تنها به اعضا ارایه

می نمایند.

ح ) مؤسسه کارگزاری بیمه : شخص حقوقی که در مقابل دریافت کارمزد ، واسطه انجام معاملات بیمه و یا بیمه

اتکایی بین طرف ها بوده و شغل اوتنها ارایه خدمات بیمه ای باشد.

52

خ ) شعبه : واحد تابعه یکی از مؤسسات بیمه ایرانی که در چهارچوب موضوع و وظایف مؤسسه اصلی تحت نام

و مسؤولیت آن در منطقه فعالیت می کند.

د) نمایندگی بیمه : شخص حقیقی یا حقوقی که براساس قرارداد نمایندگی با یکی از مؤسسات بیمه ایرانی و

مقررات این آیین نامه ، انجام بخشی از موضوع و وظایف مؤسسه طرف قرارداد در امر بیمه را درمنطقه به عهده

گرفته است .

ذ) دفتر ارتباطی: دفتر مؤسسات بیمه ثبت شده در مناطق آزاد که به منظور تسهیل ارتباط با بیمه مرکزی ایران و

1382 هیأت /6/ دیگر سازمان های ذی ربط در سایر نقاط کشور ایجاد می شود.[به موجب تصویب نامه مورخ 5

به انتهای ماده 1 اضافه گردیده است] « ذ » وزیران بند

فصل دوم . تأسیس

ماده 2- عملیات بیمه و بیمه اتکایی در مناطق آزاد به وسیله مؤسساتی که بنا به پیشنهاد سازمان ، طبق مقررات

این آیین نامه از بیمه مرکزی ایران مجوز دریافت داشته و به یکی از صورت های زیر به ثبت برسند انجام خواهد

شد:

1. شرکت سهامی یا تعاونی بیمه ایرانی با مشارکت سهامداران حقیقی و حقوقی ایرانی و یا خارجی که کلیه

سهام آن با نام باشد.

2. مؤسس ه نمایندگی و یا کارگزاری بیمه .

تبصره 1: تأسیس شعبه توسط مؤسسات بیمه با رعایت مقررات این آیین نامه و ثبت در منطقه بلامانع است .

تبصره 2: اعطای نمایندگی بیمه به اشخاص حقیقی با رعایت ضوابطی که به تصویب شورای عالی بیمه می رسد

امکان پذیر است .

تبصره 3: مؤسسات بیمه ایرانی مشمول مقررات قانون تأسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه گری (اعم از دولتی و

غیردولتی) مجاز به فعالیت در مناطق آزاد به یکی از اشکال زیر می باشند:

الف . تأسیس شعبه و ایجاد نمایندگی با رعایت قانون تأسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه گری

ب . تأسیس مؤسسه بیمه با مشارکت اشخاص حقیقی و حقوقی داخلی و خارجی در چارچوب مقررات این

آیین نامه

تبصره 4: ضوابط ایجاد و محدوده فعالیت دفاتر ارتباطی مؤسسات بیمه از سوی بیمه مرکزی ایران تعیین و

اعلام خواهد شد.

53

1382 هیأت وزیران تبصره 3 ذیل ماده 2 اصلاح و تبصره 4 نیز به آن اضافه /6/ [به موجب تصویب نامه مورخ 5

گردید.]

ماده 3- مؤسساتی که در اجرای این آیین نامه اجازه فعالیت در منطقه دریافت می نمایند، مجاز به عرضه بیمه

برای اشخاص مقیم ، موضوعات و موارد بیمه موجود در سایر نقاط کشور و بیمه حمل و نقل کالای وارداتی به

سایر نقاط کشور که قرارداد خرید آن در ایران منعقد یااعتباراسنادی آن در ایران باز شده است نمی باشند.

عملیات بیمه اتکایی ازشمول حکم این ماده مستثناست .

تبصره 1: مؤسساتی که تنها اجازه فعالیت بیمه ای مستقیم در منطقه رادارند نمی تواننداز مؤسسات بیمه سایر

نقاط کشور بیمه اتکایی قبول نمایند.

تبصره 2: مؤسسات بیمه می توانند نسبت به بیمه اموال و مسؤولیت (غیربیمه اشخاص ) در چهارچوب این آیین

نامه و رعایت قوانین ومقررات مربوط در مناطق ویژه اقتصادی فعالیت کنند.

تبصره 3: صدور بیمه نامه توسط مؤسسات بیمه ای مناطق آزاد برای آن دسته از موضوعات و موارد بیمه ای که از

طرف مؤسسات بیمه ای ایرانی فعال در سایر نقاط کشور عرضه نمی شود ازشمول این ماده مستثناست وفهرست

این قبیل موضوعات و موارد بیمه مجاز در سایر نقاط کشور، برای مؤسسات بیمه ، توسط بیمه مرکزی ایران

حداکثر ظرف 3 ماه ازتاریخ تصویب این مقررات ، تهیه و به سازمان ها اعلام می شود.

ماده 4- حداقل سرمایه برای مؤسسات بیمه ، نمایندگی و کارگزاری بیمه به قرار زیر است :

1. مؤسسات بیمه مستقیم با سرمایه حداقل پانزده میلیارد( 15,000,000,000 ) ریال تشکیل می شوند که باید

حداقل پنجاه درصد( 50 %) آن به صورت نقد پرداخت شده باشد.

2. مؤسسات بیمه متقابل با سرمایه حداقل دویست میلیون ( 200,000,000 ) ریال تشکیل می شوند که باید حداقل

%50 ) آن به صورت نقد پرداخت شده باشد. )

3. مؤسسات بیمه اتکایی با سرمایه حداقل هشتاد و پنج میلیارد( 85,000,000,000 ) ریال تشکیل می شوند که

باید حداقل پنجاه درصد( 50 %) آن به صورت نقد پرداخت شده باشد.

4. مؤسسات نمایندگی و یا کارگزاری بیمه با سرمایه حداقل سیصدمیلیون ( 300,000,000 ) ریال تشکیل

می شوند که باید حداقل پنجاه درصد ( 50 %) آن به صورت نقد پرداخت شده باشد.

تبصره 1: هرگونه تعدیل در ارقام مندرج در این ماده هر 2 سال یکبارموکول به پیشنهاد

مشترک دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد و بیمه مرکزی ایران و تصویب هیأت وزیران است .

54

تبصره 2: سهامداران خارجی مؤسسات موضوع این آیین نامه سهم الشرکه ریالی خود را باید به ارزهای مورد

قبول بانک مرکزی ایران پرداخته و یا گواهی تبدیل ارز را ارایه نمایند.

تبصره 3: وجوه سرمایه موضوع این ماده باید نزد یکی از بانک های موردتأیید بانک مرکزی جمهوری اسلامی

ایران که ترجیحا در مناطق آزاددارای شعبه باشد واریز شود

فصل سوم . مجوز ثبت و پروانه فعالیت

ماده 5- ثبت مؤسسات موضوع این آیین نامه در منطقه ، موکول به ارایه مجوز ثبت که توسط بیمه مرکزی ایران

صادر می شود و ثبت هرگونه تغییرات بعدی در اساسنامه مدیران ، میزان سرمایه و سهام

مؤسساتی که به ثبت رسیده باشند موکول به ارایه موافقت بیمه مرکزی ایران است .

1382 هیأت وزیران ماده 5 به شرح متن اصلاح شده است.] /6/ [ به موجب تصویب نامه مورخ 5

ماده 6- برای تحصیل مجوز ثبت ، مدارک و اطلاعات زیر باید به بیمه مرکزی ایران تسلیم شود:

الف ) اساسنامه مؤسسه .

ب ) میزان سرمایه مؤسسه ، رسید یا گواهینامه تعهد پرداخت آن .

پ ) سهام نقدی و غیرنقدی ونحوه پرداخت آن ها.

ت ) صورت اسامی سهامداران ، بازرسان و مدیران و تابعیت و تعدادسهام هریک از آن ها .

ث ) اسناد و مدارک و اطلاعات دیگری که معرف صلاحیت مالی وفنی مؤسسه و حسن شهرت مدیران آن

باشد.

تبصره : مجوز ثبت صادر شده برای مدت 6 ماه اعتبار دارد. در صورت عدم ثبت مؤسسه ظرف مهلت مذکور

باید مجددا مجوز ثبت تحصیل شود.

ماده 7- بیمه مرکزی ایران موظف است حداکثر ظرف 30 روز از تاریخ تسلیم آخرین مدارک و اطلاعات خواسته

شده با رعایت ماده ( 28 ) قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری - صنعتی جمهوری اسلامی ایران - مصوب

1372 - و مقررات این آیین نامه نظر خود را اعم از قبول یا رد تقاضا به طور کتبی به سازمان اعلام نمایند.

تبصره: در صورتی که متقاضی به نظر اعلام شده اعتراض داشته باشدمی تواند ظرف 30 روز اعتراض خود را به

مجمع عمومی بیمه مرکزی ایران تسلیم کند. تصمیم مجمع مزبور قطعی و لازم الاجراست .

ماده 8- بیمه مرکزی ایران با دریافت گواهی ثبت مؤسسه در منطقه ،پروانه فعالیت برای بیمه اتکایی ، یک یا چند

رشته بیمه مستقیم و یا هر دو صادر خواهد کرد.

55

فصل چهارم . لغو پروانه و محدود نمودن فعالیت

ماده 9- پروانه فعالیت صادر شده توسط بیمه مرکزی ایران برای تمام رشته ها یا رشته های معین در موارد زیر

لغو خواهد شد :

الف ) درصورت تقاضای دارنده پروانه .

ب ) در صورتی که مؤسسه تا یکسال پس از صدور پروانه عملیات خود را در منطقه شروع نکرده باشد.

پ ) در صورت ورشکستگی مؤسسه .

ت ) در صورتی که به تشخیص بیمه مرکزی ایران و تأیید شورای عالی بیمه ، وضع مالی مؤسسه طوری باشد که

نتواند به تعهدات خود عمل نماید یا ادامه فعالیت مؤسسه به زیان بیمه شدگان و بیمه گذاران و صاحبان حقوق

آن ها باشد.

ث ) سایرموارد پیش بینی شده در این آیین نامه .

تبصره : مجوز ثبت صادر شده برای مدت 6 ماه اعتبار دارد. در صورت عدم ثبت مؤسسه ظرف مهلت مذکور

باید مجددا مجوز ثبت تحصیل شود.

ماده 10 - در مواردی که مؤسسات موضوع این آیین نامه برخلاف اساسنامه خود یا مقررات این آیین نامه یا حسب

اعلام سازمان برخلاف سایرمقررات حاکم بر این مؤسسات در منطقه رفتار نمایند، به پیشنهاد بیمه مرکزی ایران و

تصویب شورای عالی بیمه از فعالیت در رشته یا رشته های معین یبیمه های اتکایی به طور موقت یا دایم

ممنوع خواهند شد.

ماده 11 - صدور و لغو پروانه فعالیت مؤسسات موضوع این آیین نامه یاممنوعیت آن ها از فعالیت به طور موقت

و اطلاعاتی که از لحاظ حفظ منافع بیمه گذاران و بیمه شدگان و صاحبان حقوق آن ها لازم باشد، به هزینه خود

مؤسسه توسط بیمه مرکزی ایران در روزنامه رسمی کشور ویکی از روزنامه های کثیرالانتشار تهران و منطقه در

دو نوبت به فاصله یک ماه آگهی خواهد شد.

ماده 12 - در صورتی که پروانه فعالیت مؤسسه بیمه ای برای یک یاچندرشته بیمه یا بیمه اتکایی به طور دایم

لغو شود بنا به پیشنهاد بیمه مرکزی ایران و تصویب شورای عالی بیمه ، ترتیبی اتخاذ خواهد شد که متضمن منافع

بیمه گذاران ، بیمه شدگان و صاحبان حقوق آن ها باشد.از جمله این ترتیبات ، انتقال پرتفوی مؤسسه با کلیه

سوابق و اسناد مربوط به حقوق وتعهدات آن به مؤسسه دیگری که مجاز به فعالیت در منطقه باشد خواهدبود.

56

فصل پنجم . نحوه فعالیت

ماده 13 - مؤسسات بیمه موضوع این آیین نامه موظفند حساب اندوخته های قانونی و ذخایر فنی خود را

نگهدارند و نحوه به کار افتادن آن ها را به صورت مشخص منعکس نمایند. انواع اندوخته های قانونی وذخایر فنی

برای هریک ازرشته های بیمه و میزان و طرز محاسبه ، هم چنین ترتیب به کار انداختن این اندوخته ها و ذخایر و

نیز سرمایه مؤسسه و نحوه ارزیابی اموال منقول و غیرمنقول که نماینده منابع مالی مؤسسات مذکور است به

موجب دستورالعمل هایی است که به تصویب شورای عالی بیمه می رسند.

ماده ____________14 - مؤسسات بیمه موضوع این آیین نامه موظفند ده درصد ( 10 %)از کلیه معاملات بیمه ای مستقیم خود

را نزد بیمه مرکزی ایران بیمه اتکایی نمایند. بیمه مرکزی ایران در قبول یا رد اتکایی مزبور مجازمی باشد. تبصره .

نرخ کارمزد و سایر شرایط به موجب دستورالعملی است که به تصویب شورای عالی بیمه خواهد رسید.

ماده 15 - اموال مؤسسات بیمه موضوع این آیین نامه هم چنین اندوخته هاو ذخایر مذکور در ماه ( 13 ) تضمین

حقوق و مطالبات بیمه گذاران و بیمه شدگان و صاحبان حقوق آنان است و در صورت انحلال

یاورشکستگی مؤسسه ، بیمه گذاران و بیمه شدگان و صاحبان حقوق آنان نسبت به سایربستانکاران حق تقدم

دارند.

تبصره 1 : در میان رشته های مختلف بیمه حق تقدم با بیمه عمر است .

تبصره 2: مؤسسات مذکور در این ماده نمی توانند بدون موافقت قبلی بیمه مرکزی ایران اموال خود را صلح

حقوق نمایند و یا به رهن واگذارکنند و یا موضوع هر نوع معامله با حق استرداد قرار دهند.

تبصره 3: دفاتر اسناد رسمی موظفند هنگام انجام معاملات موضوع تبصره ( 2) این ماده ، مطابق بخش اخیر ماده

60 ) قانون تأسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه گری موافقتنامه بیمه مرکزی ایران را مطالبه و مفاد آن را در سند )

منعکس نمایند.

ماده 16 - مؤسسات بیمه موضوع این آیین نامه موظفند ترازنامه و صورت سود و زیان خود را در یکی از

روزنامه های کثیرالانتشار تهران و منطقه درج نمایند.

ماده 17 - مؤسسات موضوع این آیین نامه موظفند هرگونه تغییر درسهامداران عمده ، مدیران و بازرسان

(حسابرسان ) مؤسسه را ظرف دوهفته به اطلاع بیمه مرکزی ایران برسانند.

ماده 18 - اشخاصی که در ایران یا در خارج از کشور به یکی از جرایم قتل ، سرقت ،خیانت در امانت ،

کلاهبرداری ، صدور چک بی محل واختلاس یا معاونت در جرایم مذکور محکوم شده باشند ، هم

چنین ورشکستگان به تقصیر و تقلب نمی توانند جزو مؤسسان یا مدیران مؤسسات موضوع این آیین نامه باشند.

57

ماده 19 - مؤسسات بیمه موضوع این آیین نامه از نظر ادغام و انتقال عملیات ، انحلال و ورشکستگی ، تابع

مقررات این آیین نامه و مواد ( 51 )الی ( 59 ) قانون تأسیس بیمه مرکزی ایران وبیمه گری می باشند.

فصل ششم . نظارت

ماده 20 - بیمه مرکزی ایران طبق مقررات این آیین نامه بر فعالیت مؤسسات موضوع این آیین نامه در منطقه

نظارت خواهد کرد.

ماده 21 - مؤسسات موضوع این آیین نامه حسب مورد موظفند:

الف ) حساب ها و صورت های مالی خود را طبق نمونه ای که به پیشنهاد بیمه مرکزی ایران به تأیید شورای عالی

بیمه می رسد تنظیم ونگهداری نمایند.

ب ) یک نسخه از صورت های مالی خود را که مورد رسیدگی و اظهارنظر حسابرسان تأیید شده توسط سازمان

حسابرسی یا حسابرسان معتبربین المللی قرار گرفته است حداکثر ظرف 6 ماه از پایان دوره مالی به بیمه مرکزی

ایران تسلیم کنند.

پ ) صورت وضعیت عملیات بیمه ای سالانه خود را طبق نمونه ای که بیمه مرکزی ایران تهیه می کند، تنظیم و

ظرف 3 ماه از پایان دوره مربوط به بیمه مرکزی ایران تسلیم نمایند.

ت ) سایر اطلاعات و آمار دوره ای یا موردی را که بیمه مرکز ی ایران به منظور نظارت بر حسن اجرای این آیین

نامه لازم تشخیص دهد در اختیارسازمان قرار دهند.

ث ) با بازرسان اعزامی که با حکم کتبی یکی از اعضای هیأت عامل بیمه مرکزی ایران و با اطلاع دبیرخانه شورای

عالی مناطق آزاد در محل حضور پیدا می کنند همکاری نمایند و اطلاعات لازم را در اختیار آنان قرار دهند.

تبصره : مؤسسات بیمه ای که بیمه نامه های بلند مدت زندگی عرضه می نمایند، علاوه بر رعایت ترتیبات فوق

موظفند ترتیبی اتخاذ کنند تاحساب ها و ذخایر فنی مربوط مورد رسیدگی و تأیید محاسب فنی موردقبول بیمه

مرکزی ایران قرار گیرد.

ماده 22 -حسابرسان مؤسسات بیمه موضوع این آیین نامه علاوه بروظایف قانونی و حرفه ای مکلفند در

گزارش نهایی خود نسبت به حسن اجرای مقررات این آیین نامه نیز اظهار نظر نمایند.

ماده 23 - بیمه مرکزی ایران در صورت مشاهده هرگونه تخلف مؤسسات موضوع این آیین نامه از مقررات

مربوط، مراتب را به طور کتبی به مؤسسه و سازمان اعلام و مهلت مناسبی را برای رفع ایراد تعیین و ابلاغ

58

می نماید. در صورت عدم رفع به موقع تخلف یا تکرار تخلف ، بیمه مرکزی ایران حسب مورد و با اخطار کتبی

مطابق ماده ( 10 ) این آیین نامه عمل خواهد کرد.

ماده 24 - ارزش خالص دارایی ها (حقوق صاحبان سهام ) در مؤسسات بیمه موضوع این آیین نامه هیچ گاه نباید

از بزرگ ترین رقم حاصل ازبندهای زیر کمتر باشد:

الف ) نود درصد ( 90 %) حداقل سرمایه پرداخت شده طبق مقررات این آیین نامه .

ب ) ده درصد ( 10 %) حق بیمه های صادر شده ناخالص آخرین سال مالی ضربدر نسبت نگهداری خسارت دوره .

14 %) درصد میانگین سالانه کل خسارات ایجاد شده در سه دوره مالی قبل ضربدر / ج ) چهارده و سه دهم ( 3

نسبت نگهداری خسارت دوره .

تبصره : نسبت نگهداری خسارت دوره عبارت است از: کل خسارت های ایجاد شده پس از کسر خسارت سهم

بیمه گران اتکایی / کل خسارت ایجاد شده دوره مربوط

ماده 25 - در صورت عدم حصول نصاب های مندرج در ماده ( 24 ) این آیین نامه ، مؤسسه بیمه موظف است

طرح خود در خصوص نیل به نصاب های مذکور را ظرف 3 ماه از پایان مهلت مقرر برای ارایه صورت های مالی ،

به تأیید بیمه مرکزی ایران برساند در غیر این صورت بیمه مرکزی ایران طبق مقررات این آیین نامه نسبت به

محدود کردن فعالیت یا لغو پروانه مؤسسه بیمه حسب مورد اقدام خواهد کرد. در هرحال زمان اجرای طرح ارایه

شده نبایدبیشتر از یکسال باشد.

ماده 26 - مؤسسات موضوع این آیین نامه مکلفند کلیه دارایی های معرف بدهی ها و ذخایر عملیات بیمه ای ، هم

چنین سرمایه و اندوخته های خودرا تنها در مناطق آزاد یا سایر نقاط کشورنگهداری و سرمایه گذاری نمایند.

تبصره . نگهداری بخشی از دارایی های موضوع این ماده در خارج ازکشور با تأیید سازمان و موافقت بیمه

مرکزی ایران مجاز است .

فصل هفتم . سایر مقررات

ماده 27 - مؤسسات بیمه و نمایندگان و کارگزاران رسمی بیمه مسؤول جبران خساراتی می باشند که در اجرای

وظایفشان به سبب تقصیر و یامسامحه آن ها یا کارکنانشان به دیگران وارد آید. هر مؤسسه بیمه در

رشته یارشته های معینی که پروانه بیمه ندارد رأسا یا به وسیله نمایندگان خودقبول بیمه نماید، مکلف به جبران

خسارت زیان دیده خواهد بود.

59

ماده 28 - از عملیات اشخاصی که بدون تحصیل پروانه مبادرت به عملیات بیمه و یا بیمه اتکایی موضوع این

آیین نامه نمایند، به درخواست بیمه مرکزی ایران توسط سازمان جلوگیری به عمل آمده وبه علاوه در صورت لزوم ،

بیمه مرکزی ایران اشخاص مزبور را براساس مقررات ماده ( 21 ) ضوابط ثبت شرکت ها و مالکیت های صنعتی

1374 شورای عالی مناطق آزاد /2/ ومعنوی در مناطق آزاد تجاری - صنعتی جمهوری اسلامی ایران - مصوب 4

- و سایر قوانین و مقررات مربوط از طریق مراجع ذی صلاح تحت پیگرد قرار خواهد داد.

ماده 29 - رئیس شورای عالی بیمه در کلیه مواردی که اعضای شورای عالی بیمه را به منظور اتخاذ تصمیم

نسبت به موضوعات مربوط به تأسیس یا فعالیت مؤسسات بیمه درمناطق آزاد دعوت می نماید، از دبیرشورای

عالی مناطق آزاد یا نماینده وی نیز برای شرکت در جلسه دعوت می کند. در این جلسات دبیر شورای عالی

مناطق آزاد یا نماینده وی نیزحق رأی خواهد داشت .

ماده 30 - فعالیت مؤسسات موضوع این آیین نامه تنها تابع مقررات این آیین نامه است و در موارد پیش بینی

نشده از حیث اداره امور مؤسسه ،تابع قانون تجارت و قانون اصلاح قسمتی از قانون تجارت خواهد بود.

ماده 31 - از تاریخ تصویب این آیین نامه ، کلیه مقررات مغایر با آن درمنطقه لغو می شود.

60

قانون عضویت دولت جمهوری اسلامی ایران در سازمانها و مجامع بین المللی

1365 مجلس شورای اسلامی /1/ مصوب جلسه مورخ 26

ماده واحده - عضویت دولت ایران در سازمانها و مجامع بین المللی به شرح فهرست پیوست تأیید و به دولت

اجازه داده می شود نسبت به پرداخت حق عضویتهای معوقه اقدام نماید.

تبصره 1 - عضویت هایی که به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده، کماکان به اعتبار خود باقی است.

تبصره 2 - به دولت اجازه داده می شود در صورت ضرورت نسبت به پرداخت حقوق معوقه عضویت در

سازمانهایی که ادامه عضویت در آنها به تصویب نرسیده اقدام نماید.

تبصره 3 - تغییرات میزان حق عضویت سازمانها و مجامع مذکور در این قانون همه ساله در بودجه سالانه کل

کشور پیش بینی و پس از تصویب مجلس شورای اسلامی به وسیله هیأت وزیران تخصیص داده می شود.

فهرست وزارتخانه ها، سازمانها و مؤسسات دولتی ،که در سازمانها و مجامع بین المللی عضو بوده

و مجوز قانونی داشته اند

ردیف نام سازمان بین المللی نام وزارتخانه ها و یا سازمان دولتی حق عضویت

.................... .................. .............. 1

...................... ................. .............. 2

37 صندوق بیمه های اتکایی همکاری

عمران منطقه ای ( آر. س. دی)

وزارت امور اقتصادی و دارایی و بیمه

مرکزی ایران

حق عضویت

ندارد

................ .................... .................... 38

................. ....................... .................. 39

سازمانهای بین المللی که عضویت ایران در آنها مستند به تصویب قوه مقننه نبوده است

ردیف نام سازمان بین المللی نام وزارتخانه ها و یا سازمان دولتی حق عضویت

..................... ...................... ................... 1

..................... ...................... ................... 2

61

53 فدراسیون بیمه گران و بیمه گران

اتکایی آفریقایی و آسیایی

بیمه مرکزی ایران 750 دلار

..................... ...................... ................... 54

..................... ...................... ................... 55

فهرستهای فوق منضم به قانون عضویت دولت جمهوری اسلامی ایران در سازمانها و مجامع بین المللی می باشد.

قانون فوق مشتمل بر ماده واحده و سه تبصره و دو فقره فهرست ضمیمه در جلسه روز سه شنبه بیست و ششم

فروردین ماه یک هزار و سیصد و شصت و پنج مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده است.

رئیس مجلس شورای اسلامی - اکبر هاشمی

62

قانون اجازه عضویت بیمه مرکزی ایران در

اتحادیه نظارت کنندگان بر شرکت های بیمه در کشورهای درحال توسعه

1365 مجلس شورای اسلامی /5/ مصوب جلسه مورخ 2

ماده واحده - به بیمه مرکزی ایران اجازه داده می شود که عضویت " اتحادیه نظارت کننده بر شرکت های بیمه در

کشورهای درحال توسعه" را پذیرفته و حق عضویت مربوطه را از محل منابع داخلی خود پرداخت نماید.

قانون فوق مشتمل بر ماده واحده در جلسه روز پنجشنبه دو مرداد ماه یک هزارو سیصدو شصت و پنج مجلس

1365 به تایید شورای نگهبان رسیده است. /5/ شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 13

63

قانون عضویت بیمه مرکزی ایران در شرکت بیمه اتکایی آسیا

1371 مجلس شورای اسلامی /11/ مصوب جلسه مورخ 25

ماده واحده - بیمه مرکزی ایران مجاز است بر اساس شرایط مذکور در موافقتنامه تأسیس شرکت بیمه اتکایی

آسیا در آن شرکت مشارکت و سهم الشرکه مربوط را از محل منابع داخلی خود پرداخت نماید.

قانون فوق مشتمل بر ماده واحده در جلسه روز یکشنبه بیست و پنجم بهمن ماه یک هزار و سیصد و هفتاد و

1371 به تأیید شورای نگهبان رسیده است. /12/ یک مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 2

رئیس مجلس شورای اسلامی - علی اکبر ناطق نوری

64

بخشنامه ضوابط تدوین و عرضه محصولات بیمه ای جدید

1388/8/ تاریخ ابلاغ بیمه مرکزی 15

-1 پوشش بیمه ای که موضوعات بیمه ای یا خطرات جدیدی را تحت پوشش قرار دهد و قبلاً توسط هیچ

شرکت بیمه ای طراحی و عرضه نشده باشد از نظر این بخشنامه محصول بیمه ای جدید محسوب می شود.

‐ محصولات بیمه ای که نرخ و شرایط آنها در ضوابط مصوب شورای عالی بیمه و یا توسط بیمه مرکزی تعیین

شده است مشمول تعریف فوق نخواهند بود.

-2 شرکت بیمه موظف است محصول بیمه ای جدید را در شورای فنی آن شرکت بررسی و تایید و در صورت

تطبیق با قانون بیمه ، مقررات ، اصول و قواعد بیمه ای با لحاظ موارد زیر برای اخذ مجوز به بیمه مرکزی ارسال

نماید :

1. تعیین بازار هدف و متقاضیان بالقوه و بالفعل، برآورد حق بیمه، خسارت و تعداد بیمه نامه در دوره

اجرای آزمایشی.

2. تهیه فرم پیشنهاد.

3. تهیه نمونه شرایط عمومی بیمه نامه مشتمل بر حداقل سرفصل های: اساس قرارداد، تعریف

اصطلاحات (بیمه گر، بیمه گزار، ذینفع، حق بیمه، موضوع بیمه، فرانشیز، مدت اعتبار بیمه نامه) خطرات

و خسارت ها و هزینه های تحت پوشش، خسارت های مستثنی شده و خسارت های غیرقابل جبران،

وظایف و تعهدات بیمه گزار، فسخ و انفساخ قرارداد بیمه، نحوه تعیین و پرداخت خسارت.

4. نرخ کارمزد برای شبکه فروش و کارمزد اتکایی اجباری در صورت لزوم.

5. نرخ حق بیمه پیشنهادی با استناد به سوابق خسارتی گذشته، تجربه سایرکشورها و یا بر پایه

روش های علمی و مستدل (در صورت لزوم بر اساس دسته بندی ریسک).

6. در محصولات بیمه های زندگی مشخص نمودن جدول مرگ و میر و تعیین نرخ بهره فنی در

محاسبه نرخ حق بیمه الزامی است.

7. تعیین محدوده جغرافیایی برای اجرای آزمایشی .

8. تعیین تمهیدات لازم برای بیمه اتکایی از قبیل نوع قرارداد، بیمه گر یا کارگزار اتکایی و سهم

نگهداری حسب مورد.

9. اعلام نام و مشخصات طراح محصول بیمه ای جدید.

65

10 . اعلام نام تجاری محصول بیمه ای جدید.

-3 بیمه مرکزی پس از بررسی، مجوز اجرای آزمایشی محصولات بیمه ای مورد تایید را صادر می نماید. در

دوره اجرای آزمایشی، عرضه این محصول انحصاراً در اختیار شرکت بیمه ذیربط خواهد بود.

-4 شرکت بیمه موظف است حداکثر یک ماه پس از اتمام دوره آزمایشی، گزارش عملکرد محصول بیمه ای

مورد تایید را به بیمه مرکزی ارائه نماید. در صورت عدم ارائه گزارش عملکرد در پایان مدت اجرای آزمایشی

از سوی شرکت بیمه ذیربط ادامه صدور بیمه نامه ممنوع می باشد. بیمه مرکزی پس از دریافت گزارش عملکرد

محصول بیمه ای تصمیم لازم را اتخاذ خواهد نمود.

-5 شرکت های بیمه موظفند حقوق و تکالیف طراحان محصولات بیمه ای جدید را در چارچوب قرارداد

مکتوب مشخص نمایند.

-6 اطلاع رسانی عمومی و عرضه محصول بیمه ای جدید، قبل از اخذ مجوز کتبی از بیمه مرکزی ممنوع

می باشد. بیمه مرکزی از عرضه محصول بیم های جدید فاقد مجوز لازم ، جلوگیری به عمل آورده و شرکت بیمه

ذیربط موظف به جبران خسارت زیاندیدگان خواهد بود.

66

آیین نامه شماره 31 - خسارت بازیافتی

1372 شورای عالی بیمه /2/ مصوب جلسه مورخ 20

ماده یک – وجوه ، اموال و حقوق مالیی که در نتیجه اقدامات بیمه گران پس از پرداخت خسارت بیمه گذار

بمنظور اعمال حق قانونی یا قراردادی خود به دست می آید خسارت بازیافتی نامیده میشود.

ماده دو – موسسه بیمه موظف است معادل ارزش بازیافتی ها و یا اسناد مالی ای که در قبال حقوق خود

دریافت می نماید سند انتظامی صادر و به حساب مربوطه منظور نماید.

ماده سه – موسسه بیمه موظف است وجوهی را که بابت بازیافت خسارت دریافت می نماید پس از کسر

هزینه های وصول ، به میزان خالص دریافتی تحت عنوان برگشت خسارت در حسابهای مربوطه ثبت نماید.

ماده چهار- موسسه بیمه موظف است در اسرع وقت اموال بازیافتی را طبق ضوابط مربوطه به فروش رسانیده ،

وجوه حاصل را پس از کسر هزینه های فروش به ترتیب مقرر در ماده سه این آیین نامه در حسابها عمل نماید.

تبصره 1- بیمه گذار مربوطه در خرید اموال بازیافتی حق تقدم دارد.

تبصره 2- موسسه بیمه می تواند اموال بازیافتی مورد نیاز خود را به ارزش عادله تملک نماید و در مورد وجوه

حاصله وفق ماده سه این آیین نامه عمل نماید__