بیمه اتکائی و مدیریت ریسک:
تعریف:
بیمه اتکائی پوششی است که شرکت های بیمه می توانند با خرید و یا از طریق آن یکدیگر را در قبال خسارت های بزرگ حمایت کنند.بیمه اتکائی قراردادی است که بر اساس آن یک شرکت بیمه (واگذارنده) سهام یا بخشی از تعهدات خود در قبال پرداخت بخشی از حق بیمه دریافتی به بیمه گر اتکائی (پذیرنده)واگذار می کند. در واقع بیمه اتکائی به مفهوم توزیع جهانی ریسک است.
بیمه گر اتکائی بیمه گر واگذارنده را در مقابل زیان های سنگین مالی که ممکن است از وقوع خسارتهای بزرگ یا تعداد کثیری خسارت در ابعاد کوچک و متوسط که در یک زمان محدود وارد شوند را حمایت می کند.
اهمیت بیمه اتکائی:
1- انحرافات درآمار و احتمالات:
بنابه دلایل موثر و گوناگون امکان برآورد دقیق از شدت و تواتر خسارات خارج از توان شرکتهای بیمه است . و در واقع شرکتهای بیمه گر این دغدغه را دارند که آیا در پذیرش و ارائه نرخ های فنی برای ریسک های جدید و متنوع خود جانب احتیاط را رعایت کرده اند یا خیر؟
2- نوسانات در بازار سرمایه :
شرکتهای بیمه بخشی از هزینه های توسعه ای خود را از محل سود سرمایه گذاری تأمین می نمایند . و با توجه به نوسانات مختلف در بازار سرمایه نگرانی تغییر و تحولات پیش بینی شده در وضعیت اقتصادی داخلی و بین المللی دائمی است.
در واقع شرکت های بیمه گر همانگونه که قبلاً نیز ذکر شد از طرق مختلف (تعدیل ،تقلیل،توسعه و تنوع ریسکهای جدید و قدیمی )سعی در مدیریت ریسک و ادامه فعالیت خویش را دارند. که یکی از مناسبترین راهکارها شراکت و در واقع بیمه های اتکائی است.
مزایای بیمه های اتکائی برای شرکت های بیمه:
1- اطمینان خاطر شرکتهای بیمه گر جهت پذیرش ریسک های بزرگ و جدید
2- انگیزه جهت نوآوری و خلاقیت برای ارائه طرحهای نوین و محصولات جدید
3- ایجاد حس اعتماد و اطمینان برای مشتریان و ذینفعان
4- امکان استفاده ازتجربیات فنی بیمه گران اتکائی
در بیمه های اتکائی در واقع ریسک بصورت توزیع شده و بخشی از ریسک به سایر نقاط دنیا منتقل می گردد.
قوانین اجرائی و حرفه ای بیمه معمولاً در همه جا یکسان است تا همه شرکتهای بیمه قادر باشند با هم زبان مشترک داشته و حمایت بیمه ای را همگون سازند.
انتظارات شرکتهای بیمه از بیمه گر اتکائی:
1- قادر به اداره ریسک های بزرگ باشدتا توانائی شرکت در این زمینه افزایش یابد.
2- در نتایج عملیات فنی واگذارنده ایجاد ثبات کند.
3- از شرکتهای بیمه در قبال خسارتهای سنگین یا خسارتهای کلی که افزون بر توان است حمایت کند.
4- توزیع جغرافیای مناسب در قبال ریسک های بیمه شده داشته باشد.
5- ارائه کمک و تسهیلات در راستای بهبود روشها و سیستم ها
در بیمه اتکائی اولویت اصلی توجه به نظم در پذیرش انواع ریسک و رسیدگی و آگاهی کامل به اطلاعات و آمار در فعالیت بیمه ای است. ثبات در بازار جهانی بیمه اتکائی مستلزم وجود رابطه ای بر اساس منافع متقابل است. بنحوی که پوشش کافی و مناسب با نیاز برای بیمه گر مستقیم و نیز سود معقول و مناسب برای سهامداران بیمه گر اتکائی حاصل شود.
توصیف اجمالی وضعیت بیمه اتکائی ایران :
بیمههای اتکائی و واگذاری ریسک عمدتاً در عرصه ریسکهای بزرگ مانند انرژی و پروژهای مهندسی نفت و گاز مطرح میشوند زیرا بیمه گران مایل به توزیع ریسک پروژهائی که ممکن است با خسارت فوق ا لعاده سنگین مواجه گردد ، هستند. در این حالت بیمه گران ریسک مازاد بر توان مالی و فنی خود را به بیمه گران داخلی و خارجی منتقل میسازند و توزیع ریسک در ابعاد جهانی و بینالمللی نزد بیمه گران دنیا امری منطقی و اجتناب ناپذیر است . لکن در برخی موارد در ساختارهای دولتی مشاهده میگردد مدیرن دولتی درک درستی از این فرآیند ندارد و جایگاه بیمهگران داخلی را در حد یک نماینده یا دلال تنزل دادهاند و همگان بر آنند که با مراجعه مستقیم به خارجیان برای خرید بیمه نامه قادربه تهیه پوشش های مورد نیاز خود باشند و حال آنکه بیمه گذاران علم و قدرت چانه زنی با بیمهگران خارجی را ندارند و بدین ترتیب هزینه های بالاتری را برای برخورداری از خدمات بیمهای این شرکتها پرداخت میکنند.
چنانچه خوش بینانه به این موضوع نگاه کنیم و در جستجوی دلایل دیگری نباشیم مراجعه مستقیم شرکتهای دولتی ایرانی برای خرید پوششهای بیمه ای از خارج از کشور هم هزینه ها را افزایش میدهد و هم عرصه نوآوری و تمرین را از شرکتهای بیمه ایرانی دریغ میکند.